Emlak piyasasının nabzını tutan sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırladığı “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunun yenisini yayınlandı. Rapora nazaran, Mayıs ayında Nisan’a kıyasla satılık konut talebi endeksi yüzde 3 düşmüştür. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen “satılan konutların satılık ilan sayısına oranı”nın ise ülke genelinde ve İstanbul’da artarken, Ankara’da ve İzmir’de düştüğü görülüyor. Ayrıyeten, konut piyasasındaki hareketliliğin bir başka ölçütü olarak kullanılan, satılık konut ilanlarının ne kadar mühlet yayında kaldıklarını gösteren “kapatılan satılık ilan yaşı” da evvelki aya kıyasla ülke genelinde ve 3 büyükşehirde artmıştır.
İstanbul’da 6 Şubat sarsıntısının tesiriyle sarsıntıya güçlü olduğu düşünülen ilçelerdeki satılık konut fiyatlarının daha süratli arttığı gözlemleniyor. Datalara nazaran Çatalca’nın bu periyotta yüzde 33,3 artış oranıyla İstanbul’un zelzeleden sonra konutun en süratli kıymetlenen ilçesi olduğu görülüyor. Ayrıyeten, Şile yüzde 31,7, Arnavutköy yüzde 28,1, Sultanbeyli yüzde 24,4, Silivri yüzde 23,9 ve Sancaktepe yüzde 23,3 ile fiyatların en çok arttığı ilçeler olarak öne çıkıyor.
Mayıs ayında kiralık konut talep göstergesi ise tatilin tesiriyle Nisan’a kıyasla yüzde 14,6 artmıştır. Geçen yılın tıpkı ayına kıyasla da kiralık konut talebi yüzde 3,8 daha yüksek. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi olan “kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı” hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde artmıştır. Öte yandan, kiralık konut piyasasındaki bir öteki canlılık göstergesi olan ve kiralık ilanların ne kadar müddet yayında kaldığını ölçen “kapatılan kiralık ilan yaşı” da hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde yükselmiştir.
Kiralık konut piyasasında ölçülü hareketlilik
Nisan ayında uzun süren bayram tatili sebebiyle bariz bir düşüş gösteren kiralık konut talebinde Mayıs’ta kıymetli bir artış görülmüştür. Buna nazaran kiralık konut talep endeksi Nisan’dan Mayıs’a yüzde 14,6’ya yükselmiştir. Öte yandan, kiralık konut talebinin geçen yılın Mayıs ayına kıyasla yüzde 3,8 daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir.
Şekil 1’de, Türkiye genelinde kiralanan konut sayısının kiralık konut ilan sayısına oranı gösterilmektedir. Bu oran Şubat’ta zelzele tesiriyle besbelli bir artış göstermiş, fakat Nisan’daki bayram tatili sebebiyle azalmıştır. Kiralanan konut sayısının kiralık ilan sayısına oranı Mayıs’ta 1,5 puan artarak yüzde 21 olmuştur. Nisan’dan Mayıs’a bu değişimin ayrıntıları incelendiğinde kiralık ilan sayısının yüzde 9, kiralanan konut sayısının ise yüzde 17,4 arttığı görülmektedir. Hem kiralık ilan sayısının hem de kiralanan konut sayısının artması kiralık konut piyasasında bir canlanma emaresi olarak gösteriliyor.
Şekil-1: Türkiye genelinde kiralanan konut sayısının kiralık konut ilan sayısına oranı (%) (üst panel), kiralık ve kiralanan konut sayısı (Bin Adet) (alt panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Büyükşehirlerde kira artış suratları değişmeye başladı
Değişen arz talep istikrarı doğal olarak kira fiyatlarına da yansıyor. Kira artış oranları incelendiğinde, Mayıs ayında yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde yüzde 101 olurken büyükşehirlerdeki kira artış suratlarının farklılık gösterdiği göze çarpıyor (Tablo 1). Mayıs bilgilerine nazaran Muğla dışındaki büyükşehirlerdeki yıllık kira fiyatı artış oranı yıllık TÜFE enflasyon oranından ortalama yüzde 39,6 daha yüksek olduğu incelenmiştir. En yüksek fiyat artışı görülen vilayet yıllık yüzde 288 ile Trabzon iken, en az artış yaşanan vilayet yüzde 23,5 ile Muğla görülüyor.
Yüksek kira artış oranında Trabzon’u takip eden vilayetler ise sırasıyla yüzde 261,4 ile Malatya, yüzde 213,2 ile Ordu, yüzde 192,7 ile Mardin ve yüzde 192,2 ile Ankara oldu.
Tablo 1: Yıllık kira artışlarının en yüksek ve en düşük olduğu vilayetler – 2023 Mayıs
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Satış fiyatlarındaki artış İstanbul ve İzmir’de yavaşladı
Satılık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranı Türkiye genelinde değişmezken, Ankara’da bir ölçü arttı İstanbul’da ve İzmir’de azaldı. (Şekil 2).
Mayıs ayında satılık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranının geçen iki ayda olduğu üzere Türkiye genelinde düştüğü incelendi (Şekil 2). Nisan’da yüzde 104,6 olan yıllık fiyat artışının Mayıs’ta yüzde 89,1’e gerilediği gözlemlendi. Geçen yılın tıpkı ayında 10.891 TL olan Türkiye geneli ortalama satılık konut ilan m2 fiyatı 20.596 TL’ye yükseldi.
Şekil 2: Türkiye ve üç büyük vilayette satılık konut ilan fiyatlarının yıllık değişimi (%)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Satılan konut sayısının satılık ilan sayısına oranı en çok Ankara ve İzmir’de düşüşe geçti
Satılan konutların toplam satılık ilan sayısına oranı evvelki aya kıyasla İstanbul’da 0,3 artarken Ankara ve İzmir’de 0,2 azaldı. (Şekil 3). Mayıs ayı bilgilerine nazaran satılan konutların toplam satılık ilan sayısına oranı İstanbul’da yüzde 4, Ankara’da yüzde 5,7, İzmir’de ise yüzde 3,9 oldu.(Şekil 3)
Şekil 3: Üç büyük vilayette satılan konut sayısının satılık konut ilan sayısına oranı (%)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Raporun Tamamına Buradan Ulaşabilirsiniz
