Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Lideri Orhan Turan Habertürk TV canlı yayınında İktisat Müdürü Zeliha Saraç’ın sorularını yanıtladı. Yatırım, istihdam, ihracat ve OVP ile ilgili iş dünyasının bakış açılarını paylaşan Turan, OVP’deki büyüme beklentisinin enflasyonu düşürme planlaması ile birlikte optimist bulduklarını belirterek, yatırım ve ihracat odaklı büyümede rekabetçi olabilmesi Türkiye’nin gücünü kendisinin üretmesinin ehemmiyetine de vurgu yaptı. Turan, büyümeden fedakarlık ederek enflasyonun düşürülmesi gerektiğini de belirtti.
“Ucuz iş gücü ve rekabetçi kur geçen yüzyılın stratejisiydi”
TÜSİAD Lideri Orhan Turan Türkiye’nin ihracat gücünü artırması için kendi markasını yaratması gerektiğini vurgulayarak, “Bizim emek ve gücü ağır işleri orta ve uzun vadede sorgulamamız gerekiyor. Yoksa birebir sarmaldan kurtulamıyoruz. Türkiye’nin ucuz iş gücü ve rekabetçi kurla ihracatı artırması kelam konsu değil. Bu geçen yüzyılın stratejisiydi. Çin’le Hindistan ortasına bakın, Türkiye ile rekabet edebilecek bir ülke yok. Bizim marka yaratmamız gerekiyor. Türkiye’nin Cezayirle Bangladeş’le rekabet etmemesi lazım. Türkiye’nin rakibi Avrupa ülkeleri olmalı” tabirlerini kullandı.
“Yüzümüzü doğuya dönmemiz gerekiyor”
Orhan Turan şu anda yapılan planlamaların olumlu ilerlediğini vurgulayarak, “Bizim oburunun tasarrufuna gereksinimimiz var zira büyümek isteyen bir ülkeyiz ve cari açığımız var bu sebeple yabancı sermayeye de gereksinimimiz var. Bizim tarafımızı bir ölçü Doğu’ya dönmemiz lazım. Çok batıya tahminen baktık. Asıl üretim ve genç nüfus burada. Aslına bakarsanız bir ölçü da geç kaldık. Çin’de aslında Türk iş dünyası daha faal fakat Hindistan’da geride kaldık. Suudi Arabistan’daki 5 trilyonluk yatırımın Türk ihracatını müspet etkileyeceğini düşünüyorum. Yüksek teknoloji gerektiren yatırımlarda iş kapmamız güç olabilir fakat onun dışındaki yatırımlardan ağır hisse alabileceğimizi düşünüyorum. İnşaat dalı ve müteahhitlikte pek rakip tanımıyoruz. -50’de de +50’de de çalışıyoruz bu alanda biz.
Şu anda müteahhitler birliği de bu hususta önemli çalışmalar yapıyor. Suudi Arabistan yatırımları ile ilgili Türk şirketlerinin adımlarını şu anda görüyoruz. Son yıllarda Türkiye’ye gelen yabancı sermayenin yüzde 40’ı gayrimenkule geliyor. Bizim sıfırdan yatırım yapan firmalara sermayeyi çekmemiz lazım.” dedi.
“Enerjiyi kendimiz üretmeliyiz”
Yeşil dönüşümün ihracat üzerindeki kritik tesirine de vurgu yapan Turan, “Türkiye için cari açığı fazla ülkeler için güç fecî derecede değerli. 2022 fiyatlarıyla bizim güce ödediğimiz para 96 milyar dolar. O sebeple bizim için güç çok stratejik bir husus. Bu gücün yüzde 40’ını endüstride kullanıyoruz. Alman firması bir bardağı 2 ünite güçle üretirken ben 4’le üretiyorsam rekabet talihim yok. Güç verimliliği potansiyelimiz yüzde 40’a varıyor endüstride. Bu ithal ettiğimiz bir şey olduğu için çok kritik bir durum.
Dünyada hala yüzde 13 yenilenebilir güç hala. Biz de Avrupa ile eş vakitli olarak tasarrufumuzu artırıyoruz lakin. Enerjiyi çeşitlendirmemiz gerekiyor, bilhassa yenilenebilir güç konusunda.
AB’nin rekabet stratejisi bu yeşil dönüşüm aslında. Çin’le rekabet edemediği alanlarda AB daha rekabetçi hale gelmek için güç tüketimini düşürmeye çalışıyor zira onlar da güç konusunda dışa bağımlı.
Enerjiyi kendimiz üretmemiz ve kaynağını verimli kullanmamız bizi daha rekabetçi hale getirecek. Aksi halde ihracatta rekabet etmemiz daha güç hale gelecek. Güç verimliliği işi memleket sorunudur. Yaklaşık 130 milyar dolar güce para ödüyoruz biz. Fiyatlandırmanın önümüzdeki süreçte maliyete oranlı olmasını bekliyoruz. Ek vergi olacak ve orada da bir fon oluşacaksa bunun ‘Yeşil Dönüşüm’e harcanması gerekiyor” dedi.
“Büyümeden fedakarlık edip enflasyonu düşürmek gerekiyor”
Orhan Turan, “Finansmana erişimde şimdi rahatlama yok. Erişemiyorduk, artık biraz erişim olmasına karşın maliyetler çok fazla arttı. Bizim şirketlerimizin nakit akışlarını bozmamamız lazım. İhracatın finansmanında dün artış yapıldı bunun daha da önünü açmamız lazım. Bizim önceliğimiz enflasyonla çaba. Biz OVP’deki büyümeyi optimist bulduk. Bu büyümeyle enflasyon nasıl düşer bilemiyoruz. Gerekiyorsa büyümeden fedakarlık yaparak enflasyonu düşürmemiz gerekiyor. Türkiye’nin tekrar tek haneyi görmesi için 2-3 yıla muhtaçlığı var” açıklamasını yaptı.
