2023’ün birinci çeyreğinde dünyada 150 kent ortasında konut fiyatlarının en çok arttığı üç kent Ankara, İzmir ve İstanbul oldu.
Euronews’in aktardığına nazaran dünyada 56 ülke ortasında konut fiyatlarının en çok arttığı ülke açık Türkiye oldu. 2023’ün birinci çeyreğinde Türkiye’de konut fiyatları 2022 yılının birebir periyoduna nazaran yüzde 133 yükseldi. Ortalarında Almanya ve İngiltere’nin olduğu birtakım ülkelerde ise konut fiyatları düştü.
Türkiye’de konut ve kira piyasasında yaşanan kriz giderek derinleşirken hükümet yeni tedbirlerle sorunu hafifletmeye çalışıyor.
Resmi enflasyonun yüzde 70’i aştığı devirde hükümetin kira artışlarına yüzde 25 hududu getirmesi konut sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Konseyi (BDDK) son olarak eşi yahut 18 yaş altındaki çocuklarının en az bir konutunun bulunması halinde konut kredi kıymet oranı yüzde 75 daraltma kararı aldı. Örneğin, 5 milyon TL kıymetindeki bir meskeni, ikinci tapulu meskeni olarak alacak olanlara meskenin kıymetinin yüzde 22,5’i kadar kredi kullandırılabilecek.
Uluslararası Emlak Danışmanlığı firması Knight Frank’in 56 ülke ve bölgeyi incelediği Global Konut Fiyat Endeksine nazaran 2023 yılının birinci çeyreğinde 2022 yılının tıpkı periyoduna nazaran Türkiye’de konut fiyatları yüzde 132,8 artış gösterdi.
İkinci sıradaki Kuzey Makedonya’nın (yüzde 18,8) akabinde Hırvatistan (yüzde 17,3), Macaristan (yüzde 16,6) ve Litvanya (yüzde 15,3) geliyor.
Diğer kimi ülkelerdeki artış oranı ise şöyle: Yunanistan yüzde 14,5; Bulgaristan yüzde 9,5; Japonya yüzde 6,8; Fransa yüzde 2,7 ve ABD yüzde 0,7.
Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birtakım bölgelerde konut fiyatları düştü. Almanya’da konut fiyatları yüzde 1 gerilerken bu oran İngiltere’de yüzde 3,1 ve İsveç’te yüzde 8,8 oldu.
Endeks 150 kentteki fiyat değişimlerini de inceliyor. Listede Türkiye’nin üç büyük kenti yer alıyor. Ankara (yüzde 135,3), İzmir (yüzde 133) ve İstanbul (yüzde 127,3) listedeki 150 kent ortasında konut fiyatlarının en çok arttığı kentler oldu.
Dördüncü sıradaki Zagreb’deki artış yüzde 22,5’ oldu. Tokyo’da konut fiyatları yüzde 7,5 yükselirken bu oran New York’ta yüzde 3,4; Barselona ve Londra’da yüzde 1,4 ve Roma’da yüzde 0,6 oldu.
Az sayıda kentte ise fiyatları geriledi. Düşüş Washington’da yüzde 0,2 olurken Rotterdam’da yüzde 0,3 gerçekleşti.
Ülke ve kent bazındaki bu artışlar nominal. Yani enflasyon dikkate alınmıyor. Enflasyonun dikkate alındığı gerçek değişim de Türkiye’de hayli yüksek. 2021-2022 son çeyrekleri ortasında Türkiye’de gerçek konut fiyatları yüzde 51 artmıştı.
TCMB’nin açıkladığı konut fiyat endeksine nazaran Eylül 2022’de mesken fiyatları bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 189 yükseldi.
Bu oran, son 10 yıldaki en yüksek oran oldu. Konut fiyatları Eylül 2021’de yeni ekonomik modele geçilmesiyle birden tırmanışa geçti. Eylül 2011’de yıllık konut fiyat artışı yüzde 36 idi
Enflasyonun düşmeye başlamasıyla Haziran 2023’te yıllık artış yüzde 96 oldu. Birebir devirde konut fiyatları gerçek olarak ise yüzde 38 yükseldi.
