Asgari fiyat pazarlığı başlıyor. Fiyatlar birinci defa ikili fiyat periyoduna girebilir. Taban fiyat temmuz ayında kamuda 22.853 TL’ye yükselirken özel dalda bu sayının 11.500 TL civarında şekillenmesi bekleniyor.
Önümüzdeki temmuz ayından itibaren Türkiye’de birinci sefer fiilen ikili minimum fiyat uygulaması başlayabilir. Kamuda çalışan emekçilere önümüzdeki temmuz ayından itibaren 22.853 liralık net minimum fiyat uygulanacak.
Devlet memurlarının en düşük maaşı da 22.853 lirayla kamudaki fiili taban fiyata eşitlenecek. Buna karşılık, özel bölümde çalışıp tıpkı işi yapan çalışanlara 11 bin ile 11.500 lira civarında minimum fiyat verilecek. Böylelikle kamu ve özel bölüm ortasında 2 kata varan farkla iki başka taban fiyat uygulanmış olacak. İkili taban fiyat sistemi, özel bölüm çalışanları açısından yoksulluğun daha da artacağı manasına geliyor.
KAMUYA SEÇİM ZAMMI
İktidar seçimlerden çabucak evvel 700 bin kamu çalışanının oyunu alabilmek için önümüzdeki ağustos ayında imzalanması gereken toplu sözleşmeleri seçim öncesine çekmiş ve mayısta yüzde 45 zam verdiğini açıklamıştı. Böylelikle toplu kontratın öbür toplumsal kazanımlarıyla birlikte kamu çalışanın eline geçen net fiyata yüzde 45 değil, yüzde 98 artırım yapılmış oldu. Kamu çalışanının 1 Ocak 2023 prestijiyle çıplak minimum fiyatı, tıpkı özel kesim personeli üzere 8.506 liraydı.
Kamu emekçisinin hizmet artırımı, toplumsal yardım, ek ödeme ve ikramiye ödemesiyle birlikte giydirilmiş net fiyatı de yeniden ocakta 11.693 liraydı. Mayıs kontratıyla ocak ayından geçerli olmak üzere çıplak net taban fiyat 16.901 liraya, giydirilmiş net minimum fiyat ise 23.170 liraya yükseldi. Bu personellere temmuzda yüzde 15 artırım daha yapılacak. Lakin bir üst vergi dilimine girileceği için net olarak çalışanın eline geçen giydirilmiş fiyat 22.853 liraya gerileyecek. Bu tarihte özel daldaki minimum fiyatın ise 11 bin ile 11.500 lira aralığında kalması durumunda ikili taban fiyat oraya çıkmış olacak.
Ücret, maaş, aylık uçurumu yaşanır
İktidarın, seçim öncesinde verdiği en düşük memur maaşını kamudaki en düşük emekçi fiyatına eşitleme kelamını yerine getirebilmesi için en düşük memura en az yüzde 82.3 artırım yapması gerekiyor. Bu durumda kamudaki teknik ve nitelikli memur maaşlarına da birebir oranlarda artırım yapılmazsa memurlar ortasında maaş dengesizlikleri yaşanacak. Birebir halde emekli aylıklarına da mevcut dengeyi koruyacak halde artırımların yapılması gerekiyor. Aksi halde fiyat, maaş ve aylıklar ortasında uçurumlar ve gelir adaletsizlikleri yaşanacak.
ASGARİ FİYATA DOLAR DAYANMIYOR
İktidar seçimlerden evvel temmuz ayında minimum fiyatı 500 dolar seviyesine çıkaracakları kelamını vermişti. Çalışma eski Bakanı Vedat Alım 9 Mayıs’ta 500 dolar açıklaması yaptığında dolar 19.55 liraydı ve 8.506 liralık taban fiyat 435 dolara denk geliyordu.
500 dolar ise 9.780 lira civarındaydı. Bugün ise doların 24 TL hududunda olduğu dikkate alındığında 500 dolarlık taban fiyat 12 bin liraya denk geliyor. Aralık ayında taban fiyat belirlendiğinde 455 dolara denk geliyordu. Masada imzalar atılana kadar dolar daha da yükselirse sayıların değişmesi de gündeme gelecek. Personel tarafının seçim vaatlerinin yerine getirilmesine yönelik talepleri ise bilhassa iktidar kanadını zorlayacak.
Kaynak: Sözcü