Gayrimenkul satışında yeni devir başlıyor. Bugüne kadar yalnızca tapu dairelerinde yapılan alım-satım süreçleri 4 Temmuz 2023’den itibaren tapu sicil müdürlüklerinin yanı sıra ek bir noter fiyatı ödenerek noterlerce de yapılabileceğini söyleyen, Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Lideri Hakan Akdoğan, “Başvuruların, e-Devlet sistemindeki Türkiye Noterler Birliğinin “e- randevu/başvuru” uygulaması üzerinden alınacağı uygulamada, taşınmazın pahasına nazaran beş yüz Türk lirasından az ve dört bin Türk lirasından fazla olamayacak halde hizmet bedeli de ayrıyeten alınacak” diye konuştu.
Noter, düzenlediği müracaat dokümanını Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne Tapu ve Kadastro Paylaşım Sistemi üzerinden ileteceğine dikkat çeken TÜGEM Lideri Hakan Akdoğan, Satışı yapılacak taşınmaza ilişkin detaylı tapu kayıt bilgileri ile öteki bilgi ve evrakları yeniden bu sistem üzerinden sorgulanacak. Taşınmaza ait kayıt ve evrakların eksik olması hâlinde eksiklikler taşınmazın kayıtlı olduğu tapu müdürlüğünden talep edilecek. Eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek en geç üç iş günü içerisinde sisteme yüklenecek. Taşınmaza ait kayıt ve evrakların tamamlanmasından sonra noter, taşınmaz üzerindeki her türlü kısıtlamayı dikkate alacak ve taşınmaz satışıyla ilgili mevzuatta yer alan sınırlamalar ile metot ve temelleri gözetecek. Buna nazaran hak sahibini belirleyip taşınmazın satışına pürüz hukuksal bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra sözleşmeyi hazırlayacak. Kontrata, tescili bozan yahut kararsız kılan kayıt ve kural yazılamayacak” dedi.
SİSTEMLER ENTEGRE ÇALIŞACAK
Notere randevusuz gidilmesi mümkün değil. Satış sürecini noterden yapmak isteyenler Türkiye Noterler Birliği’nin ‘e-randevu/başvuru’ uygulamasından e-Devlet kapısını kullanarak müracaat yapacak. Müracaat esnasında, satışı yapılacak taşınmaz seçilecek. Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi’ne (TNBBS), tarafların bilgileri, taşınmazın emlak vergi kıymeti ile taraflar ortasında belirlenen satış bedeli üzere bilgiler işlenecek ve evrakları yüklenecek. (Yüklenen dokümanların asılları, randevu tarihi ve saatinde ibraz edilecek.) TÜGEM Lideri Akdoğan sistemi şöyle anlattı; “Noter, e-tahsilat seri numarası ve ödeme tekniği ile mukavelenin imzalanmasına yönelik randevu tarih ve saatini taraflara kısa iletiyle bildirecek. Randevu tarih ve saatinde noterlikte hazır bulunmayan taraflara, on gün içinde noterliğe müracaat etmeleri hâlinde sürecin yapılacağı, aksi takdirde müracaatın iptal edileceği bilgisi tıpkı gün kısa bildiriyle bildirilecek. Noter, mukaveleyle ilgili süreçleri şahsen yapacak. Taşınmaz üzerinde hak ve yükümlülükler varsa, bunlar hakkında taraflara bilgi verilecek. Mevcut hak ve yükümlülüklerin varlığı kabul edilerek sürecin sonuçlandırılması talep ediliyorsa, taşınmaz üzerindeki hak ve yükümlülükler mukaveleye hakikat ve tam olarak yazılarak, bunların kabul edildiğine dair beyan alınacak. Noter, taşınmazın satışını kısıtlayıcı yahut satışa mahzur tüzel bir durumun bulunmadığını tespit ettikten sonra mukaveleyi taraflara imzalatıp Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS)’ten yevmiye numarası alarak mukaveleyi ve öbür dokümanları TAKBİS’e kaydedecek. Kontratın TAKBİS’e kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. Kontrat ile öbür evraklar süresiz saklanmak üzere noter tarafından Türkiye Noterler Birliği Bilgi Sistemi (TNBBS)’ne kaydedilip ve fiziki olarak arşivlenecek. Tapu kayıt örneği ve öbür dokümanlardan hak sahibinin belirlenememesi yahut satışa mahzur hukuksal bir durumun varlığı hâlinde noterlerce satış süreci gerçekleştirilmeyecek.”
