Seçimden sonra ekonomiyi toparlaması için Mehmet Şimşek, Hazine ve Maliye bakanlığına getirilmişti.
Böylece iktisat politikalarının ‘normalleşmesinin’ hedeflendiği düşünülüyor. Şimşek’in de yeni yaklaşımına uygun takımlar istediği de biliniyor. Bu doğrultuda Merkez Bankası (MB) lideri olarak Hafize Gaye Erkan atandı.
Yeni iktisat idaresinin oluşması sonrası, yabancı bankaların MB’nin faiz siyasetine dair raporları güncellenmeye devam ediyor. Bankalar, MB’den faizleri yükseltmesini bekliyor.
Ekonomist Murat Özsoy, şimdiki ekonomik gelişmeleri, Merkez’in attığı adımları ve Kur Muhafazalı Mevduatta son durumu Para Analiz’e kıymetlendirdi.
Etkili bir enflasyonla uğraş için siyaset faizimiz kaç olmalı?
Çok net olan bu soruya da tıpkı halde çok da net bir yanıt vermek yerinde olur. Çeşitli bölümler tarafından benimsenmiş olsa da çeşitli bölümler tarafından tatmin edici görülmemiş olsa da sonuçta önümüze iktisat idaresi tarafından konulmuş bir Orta Vadeli Program var.
Orta Vadeli Program da diyor ki 2024 yılında hedeflenen yıllık tüketici enflasyon oranı yüzde 33.
Politika faiz oranın da ülkemiz şartlarında hedeflenen enflasyonu baskılayacak biçimde gayretin en başında hedeflenen enflasyonun üzerinde olması gerekiyor. Yani bu kurallarda olması gereken siyaset faiz oranı en az düzeyde yüzde 33 olmalı.
Peki neden 2023 enflasyon amacı olan yüzde 66 üzerinde değil. Zira ülkemiz ekonomik şartları bu halde sert bir artışı mümkün değil kaldıramaz. Bunu bekleyemem lakin eleştirim şu ki Merkez Bankası 2024 yılı hedeflenen enflasyon oranı üzerinde bir siyaset faiz oranını daha erken ilan etmeliydi.
Atılan sıkılaştırıcı adımları teorik olarak hakikat buluyorum lakin Merkez Bankası siyaset faiz oranı artışında biraz daha yavuz olmalıydı. Gerçekten en son Eylül ayındaki toplantı sonrası yayınlanan basın duyuru metni evvelki toplantıya nazaran daha sert bir tonda iken o duyuru metnine yakışan artış 500bps’dan daha fazla bir artıştı.
Merkez Bankasının adımlarını hızlandırarak yılı 35 düzeyinde bir siyaset faiz oranı ile tamamlamalı ve inandırıcılığını artırmalı.
KKM düşüş sürüyor. Çıkış yaşanıyor mu? İstikamet borsa mı olacak?
KKM’den çıkışlar yaşanıyor BDDK bilgilerine nazaran 15 Eylül haftasında 3.3 trilyon TL düzeyine indi. İktisat idaresinin bu çıkış suratını kâfi görmediğini ve TL’yi özendirici ve KKM’den çıkışı artışı yönetmelik ve uygulamalara devam edeceğini düşünüyorum.
KKM’den çıkışlar arttıkça tarafın borsadan çok dövize kayma riskinin daha fazla olduğunu düşünüyorum. Zira unutmayalım ki KKM’yi tercih eden yatırımcılar, aslında verilen TL faiz oranı nedeniyle ya da TL’ye duydukları inanç nedeniyle değil, kur artışları karşısında kendilerini teminatta hissetmek ve bundan kaynaklı olarak ellerindeki TL’nin bedel kaybetmesini istemedikleri için bu eseri tercih ettiler.
Yıl sonunda dolar/TL kurunun 30TL üzerinde olacağına inanan bir yatırımcı şu anda piyasadaki TL faiz oranları tercih etmeyecektir. Altında kalacağını düşünen yatırımcılar ise risksiz varlık olarak gördükleri TL mevduata geçmeyi tercih edeceklerdir. KKM çıkışlarından borsaya giriş elbette olur lakin yüklü hisse olmayacaktır.
Uzmanlar, yükselen ABD dolarının borsada yükseliş eğiliminde olanlar için büyük bir sorun olabileceğini söylüyor. Yükselen dolar neden borsa yatırımcısını huzursuz ediyor?
Bu soruya global açıdan bir bakış ile cevap vermek lazım. Global piyasalardaki en çok önemsenmesi gerektiğini düşündüğüm gösterge olan ABD 10 yıllık tahvil faizinin artışı, ABD dolar endeksi ile doğal bir müspet korelasyon içerisinde. Eylül sonunda yüzde 4.55 ile yıl içi en yüksek seviyeyi gören ABD 10 yıllık tahvil faizi ile ABD dolar endeksi de yıl içi tepe olan 106.2 düzeyini gördü.
ABD 10 yıllıkları global borçlanma maliyetinin artışına ve şirket değerlemeleri bugüne iskonto edildiğinde düşük kalmalarına sebebiyet veriyor.
Borsadaki şirketler açısından bu uygun bir durum değil. Ayrıyeten ABD dolar endeksi yükselişi, TL’nin de ABD dolarına karşı olan kıymetinde süratli bir geri çekilme yaratırsa bu da şirketleri zora sokacaktır zira enflasyonist tesir ile girdi maliyetlerini de artırarak karlılıklarını aşağıya çekecektir.
Böyle bir durumda ihracat ve yurtdışı gelir yük olan şirketlerin pay senetleri genel endekse nazaran nispeten daha tercih edilir olabilir.
Para Analiz
