Merkez Bankası, kur muhafazalı mevduatlarda minimum faiz zorunluluğunu kaldırdı. Bu düzenlemenin, kademeli çıkış stratejisi uygulanan KKM’nin azalmasını hızlandırması bekleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, bir mühlet evvel, kademeli çıkış stratejisi uygulayacaklarını açıkladığı kur korumalı mevduatla (KKM) ilgili yeni bir adım daha atıldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) uygulama talimatında yapılan değişiklikle, Türk Lirası dönüşümlü kur korumalı hesaplarda asgari faiz zorunluluğu kaldırdı.
Böylece bankaların Türk Lirası dönüşümlü kur muhafazalı hesaplara siyaset faizinin altında faiz verebilmesinin önü açıldı.
AZALTMA ADIMLARI
Son periyotta iktisat idaresi KKM’nin misyonunu tamamladığı iletisi verirken, birçok düzenlemeyi de hayata geçirmişti.
Ağustos ayında menkul değer ve zarurî karşılık uygulamalarında kur muhafazalı hesapların TL mevduata dahil olduğu TL hissesi rasyosunu yürürlükten kaldırılarak, yerine kur muhafazalı hesapları TL mevduat olarak dikkate almayan ve standart lokal para olan TL mevduatın toplam mevduat içindeki hissesini artırmayı hedefleyen yeni bir TL hissesi rasyosu getirilmişti.
Eylül ayında ise TL’ye geçişlerin hızlandığını gösteren bilgiler doğrultusunda gerçek şahıslar için aylık yüzde 2 olarak belirlenen TL hissesi artış gayesi, yüzde 2.5’e yükseltilmişti. Ayrıyeten, TL’ye geçiş ve yenileme ile TL hissesi hesaplamalarında revizyona gidilmişti.
Dr. Cüneyt Akman kendi Youtube kanalından yaptığı açıklamada “KKM’den çıkan para nereye masraf?” sorusunu cevapladı. KKM’den çıkan yatırımcıların tarafının borsa olup olmayacağını pahalandıran Akman’ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle;
YENİ İDARE KUR KORUMALIYI İSTEMİYOR”
“Yeni idare artık Kur Muhafazalı Mevduatı istemiyor. Eski iktisat idaresi Kur Muhafazalı Mevduatı liralaşma stratejisinin bir modülü olarak sunuyordu. O yüzden de biliyorsunuz ki Menkul Değer Tesisi ve Mecburî Karşılıklar konusunda muhakkak bir ölçüde Türk lirasına varlıklarının büyük bir kısmını bankalar yatırmazlarsa yahut aşikâr bir kısmını cezai halde düşük faizli devlet tahvilleri alma zorunlulukları getirilmişti. Bankalar bu halde zorlanıyordu.
Eski idare kur muhafazalı mevduatı da Türk Lirası saydığı için bütün bu hesaplar TL mevduatı artık kur muhafazalı mevduat toplamı üzerinden hesaplatıyordu. Aslına bakarsanız Kur Muhafazalı Mevduat ne Türk lirası ne de döviz. Deve kuşu üzere yani ne kuş ne de deve. Hibrit bir sistem. Şimdiki yeni idare ise Ağustos’ta bu durumu değiştirdi. Kıymetli bir adımdı bu.
KKM’DEN ÇIKIŞLAR BAŞLADI
Kur Muhafazalı Mevduattan çok hafif çıkışlar oldu. 3,5 trilyona yakın KKM var 100 milyar TL çıktı diye seviniliyor. Hasebiyle sorun var zira minimum bir ödeme sonu vardı ve onun üstü de Merkez tarafından fonlanıyordu. Faizin üstüne çıkarsa kur farkı devlet tarafından ödeniyordu.
Merkez Bankası’nın bankalara borç verirken kullandığı siyaset faizi ne kadar düşükse bankalarda en az o kadar vermek zorundaydılar artık biliyorsunuz siyaset faizi düşürüldü 19’dan 18’e ondan sonra neredeyse 8’e… Artık siyaset faizi yükseldikçe bankaların riski böylelikle arttı.
FAİZ YÜKSELDİKÇE ÇIKIŞLAR HIZLANACAKTIR
Politika faizi şu anda %30 bunun kur muhafazalı mevduattan çıkışı biraz daha teşvik edeceği elbet. Çıkışlar biraz daha hızlanacaktır. Sorun şu ki kur muhafazalı mevduattan çıkan para nereye gidecek? Borsanın yükselişinin bu kadar teşvik edilmesinin sebeplerinden biri de kur korumalıdan çıkanın borsaya yönlendirilmeye çalışılması.
KKM’DEN BORSAYA GEÇİŞ MÜMKÜN
Kur muhafazalı mevduatta da biraz frene basılınca borsaya bir kesim daha gidiş mümkün. Borsa konusunda yaptığım yorumlarda kimi pahalı takipçilerim demişler ki ‘Cüneyt Beyefendi çok iyimsersiniz borsa o denli yükselemez’ lakin işte bakın ben yorum yaptığımdan sonraki gün bile galiba %3 civarında yükseldi daha da yükselecektir.
Önümüzdeki vakitlerde pay seçimi son derece değerli. Halka arzlar 10 milyonun üstüne çıktı. Borsada hesap açtırmış olanların sayısı katlanıyor. Halka arzlar yolsuzluklar demeyeyim fakat yatırımcılar için güzel olmayan uygulamaların cirit attığı yerlerdir. Yatırımcıların dikkat etmesinde yarar var.
KKM YARI PANİKLE BULUNMUŞ İLLÜZYON BİR SİSTEM
Önce kur muhafazalı mevduatın içinde yapılmış olan düzenlemelerle sonra da genel düzenlemelerle faizlerin nasıl yükseldiğini gördük bu mucize bir sistemde değildir dövizi önlemek için uygulanan sistemler. Şayet siz finansta bu türlü mucize birtakım formüller görüyorsanız bilin ki bir illüzyonistin tesiri altındasınızdır. Nasıl fizik biliminde mucizeye yer yoksa finans biliminde de yoktur. Yalnızca bir tavşan çıkarma gösterisi üzere bir illüzyonistin süreksiz olarak sizi aldatması kelam hususudur. Fakat siz tekrar de bilime ve temel kurallarına inancın. Kur muhafazalı mevduat biraz yarı panikle bulunmuş bir sistemdir.
Döviz kuru apansız üste çıkınca ortaya çıkmış bir sistemdir. Bundan ötürü uygun bir sistem değildir. İktidarın hedefi ülkeyi bu türlü apaçık bir krize yuvarlanmadan sağ salim genel seçimlere kadar götürmek. İktidarın oy kaybetmesini engellemek için yapılmış ekonomik olmaktan çok siyasi bir hadisedir. Bu fonksiyonunu ise kısmen yerine getirmiştir.”
Para Analiz
