Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz Kanal 7 canlı yayınında gündeme ait değerlendirmelerde bulunarak, enflasyonla ilgili olarak aylık bazda düşüşlerin daha erken görüleceğini ve bu sene sonuna gerçek, gelecek yılın başlarında aylık bazdaki gelişmelerin gözlemleneceğini belirtti. Yıllık bazdaki enflasyon gelişmelerinin ise daha çok 2024’ün ortalarında gözlemlenebileceğine işaret etti.
Orta Vadeli Program (OVP) ile siyasi istikrar ve itimat iklimini teknik öngörülebilirlik sağlayarak desteklediklerini vurgulayan Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın programa verdiği takviyenin ehemmiyetini vurgularken OVP’nin hazırlanmasında ilgili tüm bölümlerle istişare yapıldığını ve bu nedenle uygulanma mümkünlüğünün yüksek olduğunu belirtti.
Yılmaz, Türkiye’nin büyüme performansının devam edeceğini ve iktisadın daha istikrarlı hale geleceğini, yatırım, üretim ve ihracatın destekleneceğini söz etti. Ayrıyeten, mesleksel eğitime daha fazla odaklanacaklarını ve yatırımları sağlıklı finansman kaynaklarıyla destekleyeceklerini açıkladı.
Emekli maaşlarına ait olarak Yılmaz, memur maaşlarında yılbaşından itibaren enflasyon oranına nazaran bir artış olacağını ve bu artışın memur emeklilerine de yansıyacağını söz etti. Ayrıyeten, düşük emekli aylığı alanları destekleyici mahiyette bir yaklaşım benimseyeceklerini açıkladı.
Kıdem tazminatı düzenlemesi hakkındaki soruya ise Yılmaz, şu anda bu türlü bir çalışma olmadığını ve sendikalarla uzlaşı olmadan adım atılmayacağını belirtti.
OVP’yi hazırlarken ilgili tüm bölümlerle istişare yürüttüklerini anımsatan Yılmaz şu tabirlere yer verdi:
“Dolayısıyla uygulanma imkanı yüksek bir program. Niçin uygulanma imkanı yüksek? Birincisi dediğim üzere gerisinde siyasi irade güçlü. İkincisi toplumsal sahiplenme de oluşmuş oldu. Ben eski bir planlamacı olarak şunu size rahatlıkla söz edebilirim. Bir plan dokümanının son çıktısından daha değerli olan o dokümanı üretme sürecinizdir. O süreçte esasen siz birçok tartışmayı yaparsınız, konuşursunuz, bir anlayış birliği oluşturursunuz. Hasebiyle uygulanma imkanı yüksek bir doküman ortaya koymuş olursunuz. Bunun da yansımalarını içeride, dışarıda görüyoruz doğrusu. Genel olarak hem içeride hem dışarıda önemli manada bir takdir topladı Orta Vadeli Program. Dünya Bankası’nın 17 milyar dolar olan 3 yıllık taahhüdünü 35 milyar dolara çıkarması, Körfez ülkelerinden yeniden gelen olumlu yansılar, tekrar yatırımcı görüşmelerinde Sayın Bakanlarımızın yaptığı toplantılardan gelen geri bildirimler diyelim ve kredi derecelendirme kuruluşlarının yaptığı birtakım açıklamalar, içeride yeniden iş dünyasının değişik bölümlerin yaptığı değerlendirmeler bu Orta Vadeli Program’ın vazifesini ifa ettiğini gösteriyor. Bundan sonra değerli olan adım adım buradaki programımızı hayata geçirmek.”
BELİRSİZLİKLERİN OLMADIĞI YENİ BİR DÖNEM
Yılmaz, “Enflasyonun istikametini tekrar aşağı hakikat çevirmesi ne vakit mümkün olacak?” sorusunu şu sözlerle yanıtladı:
“Şu anda bir geçiş sürecindeyiz, siyasetlerde birtakım güncellemeler oldu. Yeni bir periyot başladı. Enflasyonla uğraş de bu devrin sahiden en temel önceliklerinden bir tanesi. Süreksiz olarak enflasyonda bir yükseliş var bu geçiş devrinin kurallarından kaynaklanan. Kurda önemli bir hareketlilik oldu biliyorsunuz. Maaş ve fiyatlarda önemli artışlar oldu. Başka taraftan güç fiyatlarında dünyada beklentilerin tersine bir yükseliş gerçekleşti. O da direkt zati biliyorsunuz etkiliyor birtakım kalemleri. Bunun dışında bütçe açığını aşağı çekebilmek için birtakım önlemler aldık doğrusu onların da enflasyona süreksiz olarak olumsuz yansımaları da oldu. Bütün bunları bir ortaya getirdiğiniz vakit süreksiz bir artış kelam konusu. Lakin bir taraftan da güncellenmiş bir siyasetler, kararlı uygulamalar var. Belirsizliklerin azaldığı yeni bir periyoda girmiş durumdayız.
Dolayısıyla bir müddet sonra bu süreksiz yükseliş yerini düşüşe bırakacaktır. Aylık bazda düşüşleri daha erken göreceğiz. Bu sene sonuna yanlışsız, gelecek yılın başlarında bu aylık bazdaki gelişmeleri göreceğiz. Yıllık bazdaki gelişmeleri ise daha çok 2024’ün ortaları üzere görmüş olacağız. Zira bir baz tesiri oluştu. Bu temmuz, ağustosta önemli bir yükseliş oldu. Bundan sonraki aylarda o denli bir artış beklemiyoruz doğrusu.”
BİR YIL SONRAKİ ENFLASYON TAHMİNİ
“Seneye bu vakitler kaç olur mesela enflasyon?” sorusuna Yılmaz’ın verdiği cevap şöyle oldu:
“Tam bu vakitleri söyleyemem ancak ortalama bir hesabımız var yüzde 33 olarak ve bu da gerçekleştirilebilir bir sayı diye düşünüyorum.”
DEPREMİN TESİRLERİ VE İSTİHDAM
Depremin tesirlerine karşın Türkiye’de istihdam artışının devam ettiğini kaydeden Yılmaz, enflasyonla çabanın kısa vadede istihdam siyasetlerine meydan okuduğunu lakin orta vadede düşen bir enflasyon ve artan öngörülebilirliğin istihdamı da kalıcı biçimde destekleyen bir siyaset olduğunu belirtti.
TÜRKİYE BÜYÜMEYE DEVAM EDECEK
Türkiye’nin büyüme performansının devam edeceğini söyleyen Yılmaz, tüketimin daha istikrarlı hale geleceğini, yatırım, üretim, ihracatın finansman imkanlarıyla, destekleyici-düzenleyici çerçevelerle, teşvik siyasetleriyle destekleneceğini söz ederek şöyle devam etti:
“Bir taraftan enflasyonla gayret edeceğiz lakin bir taraftan da kalkınmakta, gelişmekte olan genç nüfusuna istihdam sağlamak durumunda olan bir ülke olarak bu politikalarımızı güçlü bir formda uygulayacağız. Örneğin YTAK kredilerimiz vardı bizim. Yeni periyotta güncellenmiş bir formda bunları devam ettireceğiz. İhracata her türlü dayanağı vermeye hazırız. Bu reeskont kredilerinde önemli artışlar yapıldı. Dışarıdan temin ettiğimiz fonların bir kısmını yeniden Eximbank kanalıyla gerek ihracatın garantisinde gerek finansmanında kullandıracağız. Münasebetiyle ihracatçıya, döviz kazandırıcı faaliyetlere genel olarak her türlü takviyesi vermeye devam edeceğiz. Bir yandan da bu istihdam açısından mesleksel eğitimi çok kıymetli görüyoruz. Son periyotlarda güçlendirilmiş birtakım politikalarımız var. Bunların da meyvelerini önümüzdeki devirde daha fazla vereceğini düşünüyoruz. Mesleksel eğitime daha önemli bir halde eğileceğiz. Orta Vadeli Programda da kamu-özel işbirliğini öne çıkardık burada.”
YABANCI YATIRIMCI GİRİŞİ
Türkiye’ye yabancı kaynak girişinin ne durumda olduğu sorulan Yılmaz, son periyotta Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile 51 milyar dolarlık bir paket mutabakatın imzalandığını, kelam konusu mutabakatın çok değerli olduğunu işaret ederek şu sözleri kullandı:
“Süreç başladı. BAE otoritelerinin hazine ile görüşmeleri var. Bu yıl bitmeden gerçekleşmesini bekliyoruz. Müzakereler son etaplara geldi diye biliyorum. Bu işler kolay değil, bir sürü ayrıntı var. Yıl başından evvel bu kaynakların Türkiye’ye geleceğini düşünüyorum. Finans akışı başlayacak. Son üç aya baktığımız vakit cari açığımız olduğu halde rezervlerin artmaya başladığını görüyoruz. Geçen hafta prestijiyle rezervlerde 22 milyar dolar net bir artış oldu. Son üç ayda gerçekleşti bu sayı. İşin özeti bu. Borsamıza muhakkak bir akış başladı. Öteki kanallarla da yatırımcı ve finans ilgisinin arttığını görüyoruz.”
GELECEK DEVİR DAHA ÇOK KAYNAK GİRİŞİ
Gelecek devirde ülkeye daha fazla kaynak girişi olacağına vurgu yapan Yılmaz, “Cari açığımızı düşüreceğiz orta vadeli planda. Hem bunu çok daha rahat bir halde finanse edeceğiz. Bir taraftan da rezervlerimizi arttıracağız. Şu anda rezerv artışının devam ettiğini rahatlıkla tabir edebilirim. Yatırımcı itimadını gösteren CDS göstergesi var. Bu sayı 700’lere kadar çıkmıştı. Seçim sonrası 400’ün altına geldi. Yatırımcının ilgisini özetleyen bir sayı. Hiçbir vakit Türkiye o kadar riskli bir ülke olmadı bence lakin maalesef o denli bir yüksek risk algısı oluşturuldu. Şu anda bu algı aşikâr bir düzeye geldi lakin bu da kâfi değil. Önümüzdeki devirlerde daha da aşağı gittiğini göreceğiz.” tabirlerine yer verdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklamasında Türkiye’de yatırımlarla tasarruf ortasında bir farkın olduğunu, tasarrufların yatırımlara yetmediğini söyledi. Yatırımları sürdürmeleri fakat bunu sağlıklı bir formda finanse etmeleri gerektiğini kaydeden Yılmaz devamında şöyle konuştu:
“Uzun vadeli fonlarla, doğudan yatırımlarla, sağlıklı finansal kaynaklarla yatırımları finanse etmeliyiz. Bir taraftan da rezerv biriktireceğiz. Türkiye, inanç veren, yatırımcıya kazandıran bir ülke. Hem biz kazanacağız hem de ülkemize güvenip yatırım yapanlar kazanmış olacaklar.”
EMEKLİ MAAŞI DÜZENLEMESİ
PARA ANALİZ
