Herkes gözlerini çevirdi yıl sonuna yönelik değerli ölçüde enflasyon maksadını yükselten Merkez Bankası’nın faiz kararının ne olacağına bakıyor. Bu ortada da dolar üzerinden hesap yapanlar, yüksek faiz artışı yapılabileceği havasını yayıyorlar.
Öncelikle bunun akılcı olmayacağı kanaatindeyim. Zira gerçek olmasa bile, açıklanan enflasyon kadar yıpranmamış ve gerçek bedelini bulmamış bir kur bastırmak manasına gelecek ve kimsenin işine yaramayacak ani bir faiz artışı oyunu bitirir.
Bununla ilgili biraz da coşku vermek için ‘izin verilmediği için yapılmayacağı’ istikametinde bir haber de dolaştırılıyor. Ben bu türlü olduğu niyetinde değilim. İktisat idaresinin bu göstergeleri, en azından açıklanan enflasyon düzeyine getirmekten öbür dermanı yok.
Bu da müsaadeyle değil sırayla yapılması gereken bir süreç. Sembolik faiz artışlarıyla niyetini ortaya koyup, dövizin gerçek bedeline ulaşmasından sonra sıra faizin sıfır noktasına, yani enflasyon düzeyine çekilmesine gelecektir. Hakikaten iktisat idaresinin de emsal bir bakış açısında olduğu görülüyor.
Bu kurgu içinde tek yanılgı kur muhafazalı mevduatla ilgili sabırsız davranmaları. Onun da bu kurguyu çökertebileceğini düşünmüyorlar. Zira ne istenirse yapılacağı üzere yanlış bir bakış açısına sahipler. Mehmet Şimşek’in nispeten daha ihtiyatlı olduğu görülüyor.
İsteğe nazaran yapılan iş ve bunun doğurduğu risk düzeyi ise buralar değil. Naci Ağbal periyodundaki faiz artışlarını düşünün. Aslında Ağbal birinci sert artışlar sırasında reaksiyon çekmedi. Esasen bir ölçü telâşlı davranmak tahminen en büyük kusuruydu, fakat o günün şartlarında da denemeye değebilirdi. Denedi; tutmadı.
Tam bedel ödenmişken, yani enflasyon / faiz bağlantısı başa baş noktasına gelmişken, başladı kazan kaynamaya. Akabinde enflasyonun üzerine çıkan birinci faiz atılımında, daha sonra Merkez Bankası Lideri olan Kavcıoğlu’nun yazısının ve gazetesinin manşetiyle misyondan alındı.
İşte müsaade verilmeyen nokta orasıydı. Şu an için yalnızca açıklanan enflasyonun bile çok altında kur ve faiz düzeyleri varken, bu tartışmaların akılları karıştırıp, durumdan para kazanma dileğinden öbür bir şey olduğunu düşünmüyorum.
Bugünkü iktisat idaresinin o günden en büyük farkı ise, daha alınacak yolu olmakla birlikte, gerçekle açıklanan enflasyon ortasındaki makasın büsbütün açılmış ve bilgilerin gerçekle ilgisinin büsbütün yitirilmiş olmasıdır.
Yani vazifeye devam edecek mi noktasına şimdi var. Ancak bu türlü bir riskin büsbütün yok sayılması da mümkün değil. Yeniden de asıl sorunun seçim yaklaştıkça, mesela yılbaşına yanlışsız ya da enflasyon / kur / faiz üçlemesinin dengelendiği noktada çıkacağını düşünüyorum.
Bu nedenle perşembe günkü Para Siyaseti Şurası kararı yeniden sembolik bir faiz artışı üzerine olacaktır. Zira yanılgı yaparak bilakis gittiğimiz çok yol var ve geri dönüş için de şimdi ara kapanmış değil. Kapandığı gün birinci atılımda göreceğiz, Ağbal ile Şimşek’in mukadderatı tıpkı olacak mı; olmayacak mı?
[email protected]
