Merkezi idare bütçesi Ağustos’ta 51,3 milyar TL fazla verdi.
Merkezi idare bütçesi Ağustos’ta 51,3 milyar TL fazla verdi.
Buna nazaran, ağustosta bütçe gelirleri, geçen yılın birebir ayına kıyasla yüzde 100,7 artarak 613 milyar 956 milyon liraya, bütçe masrafları de yüzde 86,1 artışla 562 milyar 686 milyon liraya ulaştı.
Ocak-ağustos periyodunda ise bütçe gelirleri geçen yılın birebir devrine kıyasla yüzde 69,6 yükselerek 2 trilyon 998 milyar 719 milyon liraya çıktı. Bütçe sarfiyatları de birebir devirde yüzde 94,9 artarak 3 trilyon 382 milyar 103 milyon lirayı buldu.
Böylece merkezi idare bütçesi ağustosta 51 milyar 270 milyon lira fazla, ocak-ağustos devrinde ise 383 milyar 384 milyon lira açık verdi. Bütçe Temmuz ayında 48,6 milyar TL fazla kaydetmişti.
Ocak-Ağustos dönemi
2023 yılı Ocak-Ağustos devrinde merkezi idare bütçe sarfiyatları 3 trilyon 382,1 milyar TL, bütçe
gelirleri 2 trilyon 998,7 milyar TL ve bütçe açığı 383,4 milyar TL olarak gerçekleşti.
Faiz dışı bütçe sarfiyatları 2 trilyon 982 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 16,7 milyar TL olarak kaydedildi.
Bu periyotta vergi gelirleri 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 336 milyar 509 milyon TL oldu.
Giderler tarafında ise faiz harcamaları 400 milyar 100 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
Bütçe giderleri
Merkezi idare bütçe sarfiyatları Ocak-Ağustos periyodu prestijiyle 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 400 milyar 100 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
2023 yılı Ocak-Ağustos periyodunda merkezi idare bütçe sarfiyatları geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 94,9 oranında artarak 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe sarfiyatları geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 91 oranında artarak 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
Bütçe gelirleri
Merkezi idare bütçe gelirleri Ocak-Ağustos periyodu prestijiyle 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 336 milyar 509 milyon TL oldu.
2022 yılı Ocak-Ağustos periyodunda bütçe gelirleri 1 trilyon 768 milyar 320 milyon TL iken 2023 yılının birebir periyodunda yüzde 69,6 oranında artarak 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılı Ocak-Ağustos periyodu vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 76 oranında artarak 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL oldu.
Bütçedeki bozulma 2024-25 yıllarına taşınabilir
Dr. Burcu Aydın Özüdoğru, bütçedeki dengesiliği değerlendirirken bozulmanın 2024-2025 yıllarına taşınabileceğini şu formda söz etti:
“Orta Vadeli Programda ekonomik gayelere ait sürpriz bir karar çıkmadı. Hükümetin enflasyon amaçları Merkez Bankası Enflasyon Raporu’yla uyumlu bir patikada açıklandı. Büyüme amaçları ise, gerçek faiz oranlarının artmasının beklendiği bir devir için, epeyce iddialıydı. Buradan OVP’nin temel varsayımının yurt dışından yüksek sermeye sağlamak olduğunu görüyoruz. Kamu maliyesinde bütçe açığının 2023 yılında bozulacağı iletildi. İzleyen yıllarda ise bütçenin süratle uygunlaşması hedeflendi. Bütçedeki güzelleşmenin de ekonomik büyüme amaçları üzere tezli olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü iktisadın iç talep kaynaklı düşük viteste büyümesi ve seçim süreciyle birlikte harcamalarda ek artışlar yapılması, bütçedeki bozulmayı 2024-25 yıllarına da taşıyabilir. Bütçedeki bozulma da borç yükü ve finansal risk göstergelerine yansıyacaktır.”
KKM’de ödemeler aylık izlenemeyecek
Temmuz ayında KKM için Hazine’den en yüksek aylık ödeme yapılmışken, ağustos ayında ödeme yapılmadığı kaydedildi. KKM ödeme yükümlüğünün temmuz ayında TCMB’ye devredilmesi nedeniyle, artık yapılan aylık ödemeler Hazine istatistiklerinde yer almayacak.
14 Mayıs ve 28 Mayıs seçimlerinin akabinde, döviz kurlarının kademeli olarak hür bırakılmasıyla birlikte, TL’deki bedel kaybı, kur muhafazalı mevduat (KKM) için yapılan ödemeleri de arttı. Mart 2022’den bu yana Hazine’den KKM için yapılan ödemelerde, en yüksek aylık ödeme temmuz ayında 34,5 milyar TL olmuştu lakin ağustos ayında KKM’ye ödeme yapılmadı.
AKP’nin 5 Temmuz’da TBMM’ye sunduğu torba kanun teklifinde ise KKM’de Hazine takviyesi uygulamasının, TCMB’ye devredilmesi öngörülmüştü. 14 Temmuz’da kabul edilen kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren açılacak KKM hesaplarında, TL’den ya da dövizden dönmesi fark etmeksizin, kur farkı ödemeleri TCMB tarafından yapılacak. Temmuz ayı itibariyle KKM’ye yapılan aylık ödemeler izlenemeyecek, bütçe datalarında KKM’ye yer verilmeyecek.
Para Analiz
