Türkiye lirası $’a karşı, Çarşamba günü neredeyse %5 gerileyerek rekor bir düşük düzeye indi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın geçen ayki seçimlerin akabinde hafta sonu açıkladığı kayıplarını artırdı.
Güçlü döviz talebiyle baskı altına giren lira, dolar karşısında %2,8 kadar zayıflayarak 22,15’e geriledi ve bu yıl şimdiye kadarki kayıplarını %15,5’e çıkardı. İstanbul’da saat 09.00’da TL, USD karşısında %5.45 kıymet kaybetti.
FXStreet uzmanı Ozkardeskaya, Türk lirasının rekor düzeyden rekor düzeye gerilediğini söylüyor. Dolar/TL, Mayıs ortasından bu yana neredeyse %15 arttı ve daha da değerlisi, görünen o ki, merkez bankasının daha güçlü bir dolar ile uğraş etme eforları azalıyor ya da cephanesi bitiyor. Türkler için hayat daha sıkıntı ve giderek daha değerli hale geliyor.
Her durumda, lirada uzun müddettir görmediğimiz bir hareket görüyoruz. Liranın 2021’in sonundan beri serbestçe süreç görmediğini unutmayın.
Lirayı satmaya geri mi dönüyorsunuz? Lira hâlâ bir kara kutu ve hükümetin gerçekte neyin peşinde olduğunu kimse bilmiyor. Lakin seçimlerden sonra Türkiye’nin saçmalık ötesi para siyasetini daha ortodoks bir duruşa kaydırma gayreti olduğunu biliyoruz ki bu da natürel ki daha yüksek faiz oranlarını gerektiriyor.
Değişim teşebbüsü başlatan Erdoğan, Mehmet Şimşek’i yeni maliye bakanı olarak atadı. Şimşek Beyefendi, piyasalar tarafından âlâ biliniyor ve takdir ediliyor. Ondan geçen bir buçuk yılın karmaşasını temizlemesi ve nihayetinde yatırımcı inancını tekrar sağlaması bekleniyor.
Ancak inancı geri kazanmak elbette kolay olmayacak. Geçmiş yıllarda Türkiye’de yetenekli maliye bakanları yahut akıllı merkez bankacıları vardı. Lakin ne vakit işini düzgün yapmaya çalışsa -ki bu Türkiye’de oranları yükseltmek demek- süratle kovuluyordu. Hasebiyle Türkiye’de yatırımcıların görmek istediği, Mehmet Şimşek’in finans alanında ne kadar yetenekli olduğu değil, Cumhurbaşkanlığı makamından gelen düşük faiz baskısına ne kadar sağlam olacağıdır.
Capital Economics’ten Liam Peach şunları söyledi: “Cari süreçler hesabında sürdürülebilir bir daralma ve yabancı sermayeyi çekmek isteyen siyaset yapıcılar, rekabetçi bir döviz kuru olmadan bunu başarmayı umut edemezler. Türkiye’nin hem nominal hem de gerçek olarak lirada değerli bir düzeltmeye gereksinimi var. Daha süratli bir kıymet kaybı, siyaset yapıcıların gerkesiz müdahalelerden caydığı ve para ünitesinin gerçeğe uygun kıymete dönmesine müsaade verdiğine dair güzel bir işaret olacaktır. Lakin gerekli para ünitesi ayarlamasının boyutu kıymetli olacaktır. Şayet dikkatsiz davranılırsa, enflasyon süratle yükselir ve büyük ve özel bölüm bilançolarında kahırlar başgösterebilir.
Goldman Sachs, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kabinesinin yenilenmesinin akabinde Türk lirası kestirimini revize etti ve artık para ünitesinin dolar karşısında 22 olan evvelki varsayıma kıyasla 12 ayda 28’e düşmesini beklediğini söyledi.
Türkiye uzmanı Tim Ash bu sabahki hareketten sonra twitter’da şu yorumu paylaştı: Lira artık gerçek tarafta gidiyor. Yeni siyaset tercihi Kavcıoğlu’nun kılıcının üzerine düşmesine yer hazırlıyor. Şimşek TCMB lideri olarak tercih ettiği isimle çalışmaya hazırlanırken, politika normalleşmesinin lirayı daha rekabetçi bir düzeyde dengelediğini görüyoruz.
Kaynaklar: FXStreet, Reuters, FT
