Bankacılık dalı makroihtiyati tedbirler nedeniyle maksatları yakalamak için mevduat faizi yarışını hızlandırdı. 2 Haziran haftasında ortalamada yüzde 37,39’a ulaşan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi geçen hafta ise kesim kaynaklarına nazaran yüzde 47’ye kadar çıktı.
Ekonomim Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberinde bankacılık bölümünde mevduat faizi yarışının süratle devamına dikkat çekilmekte.
Merkez Bankası datalarına nazaran 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri 2 Haziran haftası itibariyle ortalamada yüzde 37,39’a yükseldi. TL mevduat faizi bir yılda 20 puan, 2022 sonundan bu yana ise 13 puan arttı. Bankacılık dalı kaynakları ise geçen hafta TL mevduat faiz oranının yüzde 47’ye kadar çıktığını vurguladı.
Türkiye’de seçimlerden sonra iktisat idaresinde başlayan değişime karşın, şimdi bankacılık dalına yönelik makroihtiyati tedbirlerde bir düzenleme gelmedi.
Sektör hala daha TL mevduat oranında yüzde 60 ve yabancı para dönüşüm oranında gayelerini tutturmak ile gereksinim ve ticari kredi faizlerinde muhakkak bir oranın üzerine çıkmamaya çalışmak zorunluluğunda. Bu durum TL mevduat faizlerinde sert yükselişin de devam etmesine neden oluyor.
1 yılda mevduat faizinde artış 20 puan
Bu yılın başından itibaren dal TL mevduat faizinde artırılan maksatları yakalamak için süratli bir yarışın içine girdi. Geçen yıl haziran başında yüzde 17,59 olan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi 2 Haziran itibariyle Merkez Bankası bilgilerine nazaran ortalamada yüzde 37,39’a çıktı. Bu 1 yılda 20 puanlık artış yaşandığını gösteriyor. 2022’nin son haftasında ise TL mevduat faizi ortalamada yüzde 24,17 düzeyinde bulunuyordu. Yeniden yılsonuna nazaran 6 aydaki artış 13.22 puan oldu. Geride bıraktığımız haftada ise bankacılık kesimi kaynakları artışın sürdüğünü vurgulayarak yüzde 47’ye varan faiz oranları uygulandığına dikkat çekti. Merkez Bankası ortalama TL mevduat faiz datalarında son haftalarda uygulanan oranlar ile toplam mevduatların faiz oranları ortasındaki fark da epeyce yüksek.
Merkez Bankası ortalama datalarına nazaran 3 aya varan TL mevduat faizi stok oranı yüzde 26,64. Son haftadaki faiz oranı ile ortasındaki fark 10.75 puana geldi. Toplam TL mevduat faizi stokta yüzde 21,40 düzeyinde. 2 Haziran haftasında bu oran stok mevduattaki faiz oranının tam 5.53 puan üzerine geldi ve yüzde 26,93’e ulaştı. Bankacılık bölümü kaynakları mevduatlardaki bu maliyet artışının bankaların bilanço idaresini zorlaştırdığını lisana getirirken faiz oranlarındaki artış suratı bu halde devam eder ve regülasyonlarda yumuşama olmazsa stok mevduatlara uygulanan faizin de son haftaları yakalayacağını vurguladı.
TL mevduat faizi artışında kur muhafazalı mevduata bankacılık kesiminin cazibe sağlamak için yaptığı uygulamaların da hissesi büyük. Kur muhafazalı mevduatta dövizden dönüşüm hesaplarına prim uygulamaları faizi artırırken Merkez Bankası evvelki hafta peşin prim uygulamasına son verilmesini istemişti. Tüm bunlara rağmen bankacılık kesimi kaynakları hem KKM’yi hem de TL mevduatları artırabilmek için tüm şubelerin bu tarafta çalıştığına işaret etti.
İhtiyaç kredi faizi ortalamada %40’ı geçti
Mevduat faizlerinde yükselişe tüketici kredi faizleri de eşlik ediyor. Merkez Bankası regülasyonları gereksinim kredisinde 70 bin liraya kadar olan kredileri muaf tutuyor. Bankacılık kesimi kaynakları da kredi iştahı esasen kalmamış bölümün muhtaçlık kredisinde 70 bin lirayı geçmediğini lisana getirdi. Merkez Bankası bilgilerine nazaran 2 Haziran haftası itibariyle gereksinim kredi faizi bir evvelki haftaya nazaran 0.18 puan arttı ve yüzde 40,14’e çıktı. Muhtaçlık kredi faizinde bu kadar yüksek oran en son Eylül 2003’te görülmüştü. 20 yılın tepesinde çıkan muhtaçlık kredisi faizi cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci cinsinin akabinde sert artmıştı o artış serisi de devam ediyor. Öte yandan bankaların TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı ise tıpkı haftada bir evvelki haftaya nazaran 0.05 puan azalışla yüzde 14,95’e indi. Kurumsal kredi kartı ve KMH hariç ticari kredi faizi de 2 Haziran haftasında %14,23 oldu.
Ekonomim
