Şenol Babuşcu memur, emekçi ve emekliye berbat haberi verdi. İşte dikkat çeken çıkış…
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, yıl sonu enflasyonun yüzde 100’e yaklaşacağını varsayım ettiğini söyledi. Babuşcu, lokal seçimlerin akabinde memura, emekçiye, sabit gelirlilere, minimum fiyata, emekliye bir yahut iki yıl sıfır artırım verilebileceğini söyledi.
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı ve Başşehir Üniversitesi Memleketler arası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Kur Muhafazalı Mevduatta (KKM) yaşanan son gelişmeleri ve iktisadın 3 yıllık yol haritasına belirleyen Orta Vadeli Program’ı (OVP) kıymetlendirdi.
“KKM konusunda çok planlı ve disiplinli hareket etmek lazım” diyen Başbuşcu “Eğer disiplinli ve planlı hareket edilmez, bir patlama gerçekleşirse kriz içerisinde yeni bir kriz yaşarız. Bu da Türkiye iktisadı açısından en az 5 yıllık bir kayıp demektir. 5 yıl kaybetmemek için çok dikkatli tasfiyesi gerçekleştirilmesi gereken bir eser.
Bunu başlangıçta kabul etmedi lakin son 3 aydır KKM ile ilgili kaygılar önemli boyutta artınca 15 gün evvel, hükümet yavaş yavaş tasfiye konusunda adımlar atmaya başladı. Son 1 aydır attığı adımlar genel olarak bankacıların KKM müşterilerini ikna edip TL’ye dönmesini sağlamak. Yani devlet, düşük faizli, uzun vadeli devlet tahvili alma zaruriliği getirdi. İşi aslında taşerona yıkmış oldu.
Bankalara, bankacılara yıkmış oldu. Bankalara ve bankacılara KKM’yi tasfiye etme konusunda misyon verdi. Lakin son iki üç haftadır bu gelişmeler gösteriyor ki bankalar ve bankacıların iknasıyla olacak bir husus değil.
O nedenle genel olarak baktığımızda KKM sıkıntısının tahlili için öteki uygulamalar da yapılması gerekiyor. Şu an uygulamalara yönelik çalışmalar yapılıyor yalnızca. Açıklanmış rastgele bir şey yok. Pekala nasıl çözümlenebilir?” değerlendirmesinde bulundu.
Babuşcu, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
MERKEZ BANKASI NEDEN TASFİYEYE GİRİŞTİ?
KKM’ye baktığımızda bugünkü sayı prestijiyle 130 milyar dolar. 130 milyar dolarlık bir eseri tasfiye edebilmeniz için Merkez Bankası rezervlerinin çok güçlü olması lazım. Şu an baktığımızda rezervler eksi. Rezervlerin evvel artıya geçmesi lazım ve bu 130 milyar doların döviz olarak istenen kısmını karşılaması lazım.
Gelişmeler gösteriyor ki şu an vatandaşın döviz olarak istediği kısım yüzde 80. Yani vatandaşların yüzde 80’i döviz istiyorlar. 130 milyar doların yüzde 80’i 100 milyar dolar civarında bir sayı yapıyor. Rezervlerin 100 milyon dolara yakın bir sayıya 80-90 bin milyar dolara ulaşması gerekir. Diğer türlü tasfiye sıkıntı görünüyor.
Merkez Bankası pekala neden tasfiyeye girişti? Yanlış yaptığını fark etti mi diye baktığımızda yanlış yaptığını fark etti. Onun için artık tasfiye etmek istiyor bu eseri. İleride bekletirse daha büyük düşünceler yaratacağını düşünüyor. Zira 130 milyar dolar yarın 200-230 milyar dolar olacak.
Tasfiye gitgide daha da zorlaşacak. O nedenle; ‘zararın neresinden dönersen kârdır’ mantığıyla bir an öne bunun tasfiye edilmesinde fayda var. Buna ait adımların atılması gerekiyor.
“TÜRKİYE’NİN KKM’DEN KURTULMA SÜRECİ 2024”
Türkiye’nin KKM’den kurtulma süreci en erken 2024’ün ikinci yarısı. Esasen çok da tez etmemek lazım. Tez edilirse ıstıraplar doğabilir. Bence vakte yaymakta yarar var. Büsbütün temizlenmiş hali 2024’ün sonunu bulabilir. Fakat 2024’ün ikinci yarısında, hazirandan sonra, kalan bakiye çok düşük olacaktır.
“ACI REÇETE KAPIDA”
Hükümetin 100 günlük iktisat siyaseti, icraattan çok kelamlı olarak geçti. Birtakım uygulamalar yürürlüğe kondu lakin şimdi daha sonuçlarını almak vakit alacak. Bence hükümet bilerek yapıyor. Nisan 2024’e kadar yumuşak bir geçiş planlıyor.
Onun için önümüzdeki hafta hükümet programı net olduğunda yahut hükümetin enflasyonu tedbire, öteki ekonomik meseleleri çözme konusunda önemli adımlar atmasını beklemiyorum. Bu altı ayı bir formda geçiştirici önlemlerle yürütüp Nisan 2024’ten sonra çok önemli bir acı reçeteyle karşımıza gelecek. Hükümet de bunu bekliyor. Vatandaşın da buna hazırlıklı olması lazım.
Şu an 100 günde yapılan önemli bir şey yok ortada. Ekonomiyi düzeltmek için atılmış adımlar olsa dahi şimdi sonuçlarının görülmesi uzun vakit alacak. Zati OVP’de bahsettiler. Tek haneli enflasyona 2026 yılında ulaşılacağı da bunun göstergesi ki ben OVP’de yazanların birçoğunun gerçekleşebileceğini düşünmüyorum.
OVP, tutarlılığı olmayan gayeler ve soyut önlemler bütünü. Hükümet, 1 ay sonra aldığı kararları değiştirirken 3 yıl vadeli koyduğu oradaki gayeleri gerçekleştirmesi mümkün değil. 26 Temmuz’da Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58 olarak açıkladı.
Tam 40 gün sonra, 6 Eylül’de hükümet OVP’de enflasyon iddiasını yüzde 65 olarak açıkladı. 26 Temmuz- 6 Eylül ortasında tam 40 gün geçmişti. 40 günde ne değişti de enflasyon varsayımı 58’den 65’e çıktı? 40 gün sonrasını göremeyen hükümet, 3 yıl vadeli ekonomik programdaki gayelerinin tutmasını nasıl bekleyebilir? Ben nasıl inanabilirim 3 yıllık programdaki maksatların tutacağına?
40 gün sonra enflasyon iddiasını değiştiren bir hükümet ve Merkez Bankası’nın gelecekteki 3 yıllık varsayımlarına nasıl güvenebilirim?
“ÜÇ HANELİ ENFLASYON SAYISINI GÖREBİLİRİZ”
Peki tepe mi olacak yıl sonunda, ondan sonra düşmeye mi başlayacak? Hayır. Enflasyonun düşmeye başlaması Haziran 2024’ü bulacak.
Peki Haziran 2024’te enflasyon kaç olacak? Yıllık enflasyon bence yüzde 90’ların üzerine çıkacak. Hatta yüzde 100’ü de bulursa şaşırmam.
Üç haneli enflasyon sayısını Haziran 2024’te görebiliriz. Üç haneli enflasyondan sonra düşüş başlayacak. 2024’ün enflasyon maksadı yüzde 33. Yüzde 33’ün gerçekleşme talihi yok. Optimist kestirimle enflasyon 2024’te yüzde 50 civarında gerçekleşecek. 45 olur, 55 olur.
“MEMURA, PERSONELE, EMEKLİYE SIFIR ARTIRIM POLİTİKASI”
Tabii ki bu enflasyon ortamında 2024 Mart’ındaki seçimler atlatıldıktan sonra hükümet acı reçete sunacak. Bir kere mutlaka enflasyonun altında bir artırım verilecek.
Memura, çalışana, sabit gelirlilere, minimum fiyata, emekliye enflasyonun altında bir artırım hatta tahminen de bir yahut iki yıl sıfır artırım siyasetini bile güdebilir.
Yani çok düşük artırım siyasetini güdebilir. Bizi daha sıkıntı günler bekliyor. Önümüzdeki 1 yıl içerisindeki en uygun günlerimiz bugünler. Daha makus, ekonomik açıdan problemlerin gitgide arttığı bir yıl olacak, önümüzdeki 1-1,5 yıl.”
