Dün akşam FED’in 25-26 Temmuz tarihinde düzenlenen toplantısının tutanakları açıklandı. Buna nazaran, üyelerin kimileri ekonomiyi fazla zorlamanın risklerini lisana getirirken, birçok üyenin ise devam eden enflasyon riskine paralel daha fazla faiz artırımına muhtaçlık konusunda hal sergilediği görüldü. Her ne kadar üyeler ortasında duruş değişikliği olsa da, enflasyonla çaba noktasında FED’in şimdi ‘havlu atmadığının’ anlaşılması sonrasında dolar tekrar paha kazanmaya başladı.
Son günlerde yükseliş eğiliminde olan ABD 10 yıllık gösterge tahvil getirisi dün akşam FED sonrası %4,30 düzeyine kadar ilerleyerek neredeyse son 10 ayın en yüksek düzeyini test etti. Tahvil faizlerinin artması sonrasında ABD pay senetleri kayıplarını genişletirken, risk iştahı denince akla gelen teknoloji paylarının süreç gördüğü Nasdaq endeksi geceyi %1,2 düşüşle tamamladı. ABD pay senetleri ile ilgili, Fitch’in ABD’nin notunu indirmesi sonrasında olumsuz görüşümüzü bildirmiş, pay senetlerine park edilmiş paranın bir ölçü da olsa getiri manasında yükseliş eğiliminde olan tahvil piyasasına yönelebileceğini belirtmiştik.
Karar akabinde para üniteleri cephesinde de doların kıymet kazandığını gördük. Doların piyasa kur olan sepet bazında DXY 103,6 düzeyine yükselmesi ile EURUSD paritesi 1,0865 düzeyine kadar gerilerken, kaygan bir tabanda ilerleyen JPY, teknik manada çok değerli bir düzey olan 145’in üzerine yükselmesi sonrasında dün akşam soluğu 146,40 düzeyinde aldı. Teknik mânâda üstte son devirlerin doruğu olan 152 düzeyine ehemmiyet arz edecektir.
Faiz getirisi olmayan altının ons fiyatı, yükselen tahvil faizlerinden olumsuz manada etkilenerek 1,900 doların altını test etti. Uzun bir süredir 29-30 bin bandındaki sıkıcı serüveninden kurtulamayan bitcoinin oynaklığı tarihi düşük düzeylere gerilerken, FED sonrası soluğu 28,500 düzeyinde aldı. Geçen hafta pek de mana veremediğimiz üzere 88 doların üzerine yükselen Brent cinsi petrolün varil fiyatı da 83,5 dolar düzeyine geriledi. Bundan sonra ABD’de açıklanacak her türlü bilgi, FED’in eylül ortası düzenlenecek olağan faiz toplantısı öncesinde belirleyici pozisyonda olacaktır.
Dün TCMB haziran ayı konut fiyat endeksi raporunu açıkladı. Buna nazaran endeks bir evvelki aya nazaran %4,8 artış kaydederken, yıllık bazda nominal değişim %95,9 oldu. Daha büyük bir açıdan bakarsak, faiz indirimlerinin başladığı 2021 Eylül ayından bu yana Türkiye genelinde konut fiyat endeksi yaklaşık 5 kat artış kaydetti. Türkiye genelinde ünite TL fiyat olarak baktığımızda medyan fiyatın 24,599 TL’ye ulaşırken, İstanbul’da 120m2 meskenin fiyatının 4,5 mio TL düzeyine yükseldiğini not edelim.
Türkiye cephesinde tek hayat belirtisi gösteren piyasa olan Borsa İstanbul dün günü %0,4 oranında yükselişle tamamlarken, bankacılık endeksi %1,7 geriledi. Bankacılık dalına yönelik vergilerin artırılabileceği tasasının XBANK endeksi üzerinde tesirli olduğunu düşünüyoruz (hatırlayın geçen hafta İtalya örneği). Tahminen tekrar olacak lakin, parasının enflasyona karşı erimesini istemeyen bilhassa de küçük yatırımcı ne aldığından da bi haber borsaya akın etmesi ile momentum üst istikametli olsa da (faiz enflasyonun altında kaldığı sürece), endekste düzeltme hareketinin çok da uzak olmadığını düşünmeye devam ediyoruz! Son bir not daha paylaşmış olayım: borsada yatırımcı sayısı 5,64 milyona bireye ulaşarak rekor kırdı!
Yeni gün başlangıcında, şahin olarak kabul edilen FED tutanakları, gerekse de açıklanan ‘tatsız’ makro ekonomik bilgilere paralel Asya piyasalarında hava bir ölçü da olsun kararsız görünüyor. Gösterge endeks Tokyo borsası 2,5 ayın en düşük düzeyine geriledi. Sabah açıklanan taze bilgilere nazaran, Japonya’nın ihracatı (tıpkı Çin gibi) yaklaşık 2,5 yıldır birinci defa Temmuz ayında gerilerken, global bir sakinlik tasasının ayak sesleri mi geliyor sorusunu da kendimize sormamıza neden oldu! Pandemi devrinde merkez bankalarının enflasyonun bir noktada şirazesinden çıkacağını bilmesine ve devasa bütçe açıkları karşın, geldiğimiz noktada büyümenin motor ülkelerinden olan Çin ve Japonya’nın tasa veren dış ticaret bilgileri, YEN’de önlenemez bedel kayıpları, Rusya ve Arjantin’de bitmeyen meseleleri konuşmaya devam ediyoruz!
Bu sabah, iktisattaki ivme kaybının önüne geçmek ismine Çin devlet bankalarının dolar satıp Yuan aldıklarını okuyoruz. Offshore Yuan 7,35 düzeyine gelerek neredeyse son 10 ayın en kıymetsiz düzeyinden süreç görüyor. Çin Merkez Bankası’nın iktisatta görülen deflasyon telaşı ve dış ticaret bilgilerinin gerilemesi sonrasında arka arda teşvik paketleri açıkladığını da not edelim.
Her hafta perşembe günü olduğu üzere bugün de TCMB ve BDDK’nın haftalık bültenlerini yakından takip edeceğiz. Makro cephede ise ABD işsizlik maaş müracaatları ve ABD Philadelphia FED endeksi takip edilebilir.
Kıbrıs İktisat Bankası bülteninden alıntıdır
Yazar: Emre Değirmencioğlu
