Letonya Devlet Güvenlik Servisi, Türk şirketleri için güvenlik kaygısını neden gösterince, Türk şirketleri ihaleden çıkarıldı. Veto nedeni resmen açıklanmasa da Türk şirketlerinin Rusya ile bağı gösteriliyor.
Dünya’dan Kerim Ülker’in haberine nazaran Rusya’yla yasadışı ticaret yapan Türk şirketleri, geçen hafta ABD tarafından kara listeye alınırken, Avrupa Birliği içerisinde birinci defa “güvenlik” nedeniyle Türk müteahhitler, ihalelerden çıkarıldı.
Hatırlayacağınız üzere bu yılın şubat ayında Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik 10’uncu yeni yaptırım paketinde sanayi ve teknoloji kadar inşaat bölümünü de yakın tabibe almıştı. O kararda, inşaat kesiminin Rusya ordusuna yönlendirilebileceği anten yahut vinç üzere eserleri de amaç almıştı.
Letonya’da yaşanan gelişme de akıllara bu paketi getiriyor. Letonya Hükümeti, geçen hafta Baltık ülkelerini, Avrupa demiryolu ağıyla buluşturan Rail Baltica isimli proje için ihaleye çıktı.
İhalede en âlâ teklifi Türk şirketleri IC İçtaş İnşaat ve Doğuş İnşaat verdi. Türk şirketlerinin 3 milyar 162 milyon euro ile en ucuz teklifi vermesine karşın Letonya Hükümeti, ihaleyi 3.7 milyar euro yani bugünkü kurla 106 milyar TL’lik işi Fransız, İtalyan ve Polonyalı şirketlerin kurduğu ERB Rail Baltica JV isimli konsorsiyuma verdi.
Bunun nedeni ise Letonya Devlet Güvenlik Servisi’nin aldığı veto kararıydı. Letonya Devlet Güvenlik Servisi (VDD), Rail Baltica çizgisi güzergahını rakiplerinden daha ucuza inşa etmeyi ihalede teklif eden Türk şirketleri ihaleden çıkarılmasına yönelik tavsiye kararı aldı. İhale kurulu da, alınan “güvenlik endişesi” kararını uyguladı ve Türk şirketlerini ihaleden attı.
Kararı Letonya istihbaratı verdi
İhale komitesi üyeleri, Devlet Güvenlik Servisi’nin dokümanlarını inceledikten sonra oybirliğiyle kararı açıkladı. Avrupa Demiryolları Sınırları (EDZL) projesinin uygulanmasından sorumlu daire lideri Einars Jaunzems, VDD’nin tavsiyesinin içeriği hakkında “Tavsiye epey kolay bir halde bu idari sürecin ismidir, fakat evrakının tabiatı gereği bu teklif sahibiyle bir mukavele imzalayamıyoruz. Bu tavsiyeyi, mümkün işbirliğinin sürdürülmesine yönelik bir yasak olarak dikkate almamız gerekiyor” bilgilendirmesi yaptı.
Akkuyu’da Rus şirketlerle çalışıyor
Peki Türk şirketler neden veto yedi? Hem edindiğim bilgiler hem de Letonya TV’lerinde yer alan haberlere nazaran sebebi Türk inşaat şirketi IC İçdaş’ın aldığı projelerden kaynaklanıyor.
Bildiğiniz üzere Türk şirketi IC Holding, Rusya’da Saint Petersburg’da çok sayıda köprü, Pulkovo Milletlerarası Havaalanı terminali ve Moskova ile Saint Petersburg ortasında fiyatlı yüksek süratli otoyol inşa ediyor. Lakin en fazla dikkat çeken iş ise IC Holding’in Moskova Yönetimi’ne bağlı nükleer güç şirketi Rosatom’un Rus inşaat firması Titan-2 ile birlikte Akkuyu’daki nükleer santralin projesinde yer alması olarak gösteriliyor.
Daha evvel Türk şirketler üzere Avrupa Demiryolları Hatları’nda Çinli şirketlerin veto yemesi de Rusya nedeniyle açıklanmıştı. Türk şirketleri Letonya’nın kararına yönelik itirazlarda bulunacak. Her ne kadar resmi olarak Letonya 3.7 milyar euroya verilen ihaleden Türk şirketlerinin neden çıkarıldığını açıklamıyor olsa da Avrupa basını Rusya konusunu gündemde tutmaya devam edecek üzere görünüyor.
