Toplumsal Niyet ve Araştırmalar Merkezi’nin (TODAM) Alan İzleme Raporları Projesi kapsamında hazırladığı Hukuk İzleme Raporu, PRENSİP Vakfı tarafından yayımlandı. Sosyoloji ve iktisat başta olmak üzere disiplinlerarası bir yaklaşımla bedellendirilen bu rapor, hukukun 2022’deki bilançosunu ortaya koydu.
Raporda, hukukun yalnızca yargısal süreçlere indirgenerek tanımlanamayacağı vurgulandı. Hukuk, ülkenin gündeminde her vakit kendine yer bulan, toplumun bütün kesitlerini ilgilendiren ve ömrün her boyutunda tesiri hissedilen bir alan olarak tanımlanıyor. Ekonomik, ruhsal, sosyolojik süreç ve dinamiklerle de ilintili olduğu belirtildi.
Hukuk İzleme Raporu Editörü Av. Ahmet Sait Öner, rapor hakkında şu açıklamayı yaptı: “Hukuk, yalnızca yargısal sürece indirgenerek tanımlanamaz. Ekonomik, ruhsal, sosyolojik süreç ve dinamiklerle de ilintili. Hasebiyle raporu, hukuku bütüncül bir perspektifle ele alarak disiplinlerarası bir yaklaşımla hazırladık. Adalet Bakanlığı, yargı sistemi, kamu kurumları, barolar, hukuk eğitimi, Göç Yönetimi Başkanlığı, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ndeki (AİHM) imajı ve memleketler arası mukayesesi üzere birçok mevzuyu bilgi temelli bir biçimde tahlil ettik.”
Raporun ana odak noktalarından biri, ekonomik belirsizliklerin hukuksal güvenliğe ziyan verdiğine dikkat çekmesi. Ekonomik tertibin hukuk sistemini etkilemesiyle birlikte bu alandaki öngörülebilirliğin azaldığına vurgu yapıldı. İktisattaki olağanlaşmanın tüzel sistemin teminatı fonksiyonu göreceği ve yüksek enflasyonun hukuk üzerinde olumsuz tesirler yarattığı belirtildi. Bilhassa yüksek enflasyon nedeniyle konut kiralarının yükselmesi, sulh hukuk mahkemelerinde iş yükünün artmasına neden oluyor ve 2023’te yargısal işleyişi olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
Rapor ayrıyeten Ceza Mahkemeleri evraklarında mal varlığına yönelik kabahatlerin 2022’de birinci sırada yer aldığına dikkat çekiyor ve bu durumun hukuk ve iktisat bağı açısından kıymetli olduğunu vurguluyor. Rekabet Kurulu’nun verdiği idari para cezalarının artmasının, besin tedarik zincirine ait evrak ve soruşturma sayısının artmasından kaynaklandığına raporda işaret edildi.
PARA ANALİZ