Yüce Odin’in müsaadesiyle Perşembe günü saat 14:00’te muzaffer Reis’in tükürdüğünü yaladığına ve nas dinlemeden TCMB siyaset faizinin arttığına şahit olacağız. Böylelikle, yılbaşından bu yana ceplerine konan tonlarca cukkaya kanarak RTE’e oy veren suçsuz kitlelerin ekonomik manada hunharca katli de başlamış olacak.
Gerek faiz artırımı, gerek bütçede kesintiler, gerekse yakında evvel cebimize sonra da makadımıza girecek vergilerle AKP’ye oy vermenin bedelini gıdım gıdım ödetecekler bize.
Ödeme nasıl yapılacak? Orta 2 görüş var, peşin ve taksitle. Birincisi, Bloomberg’in argüman ettiği üzere, Mehmet Şimşek’in deneyeceği düşünülen “tedricen” klasik siyasetlere geçiş. Yani, hastanın fazla canını yakmadan, azar azar faiz artırarak enflasyonla çaba. Bu senaryoda, Gaye Erkan kapıyı %20-25 ortasında bir siyaset faizi ile açar. Tahminen, Fazilet Başçı periyodunda gözlediğimiz üzere koridor uygulamasına geçeriz. Yani, siyaset faiz %25’de kalır da, bankaların fiilen TCMB’den borç aldığı çeşitli kanallarda bu faiz %30’a yükseltilebilir.
İkinci sistem ise yalnızca İktisadın Ulu Çınarı FÖŞ’ün savunduğu Balyoz Darbesi Tedavisi. Buna bir ekip ekonomistler “önden yüklemeli”, arttan egsozlu da diyor. Yani, acil kredibilite tesisi ve enflasyonun ardında yatan 2 temel neden olan yüksek iç talep ve ithalat iştahını gebertmek için siyaset faizini %50’ye çekmek ve çok açık bir lisanla, enflasyon beklentileri tek haneye ininceye kadar mokoko stratejisinin yürüyeceğini anlatmak.
Türkiye üzere kemikleşmiş, kronikleşmiş, endeksleşmiş ve leşleşmiş enflasyona sahip bir ülkede tedricen sıkı para siyaseti uygulamak yalnızca acıyı uzatır. Hatırlayalım, ABD’de pandemi sonrası enflasyon patladığında, Powell “geçici” diyip nakdî sıkılaştırmayı yavaştan almıştı. Artık sistemi çökertme kıymetine daha fazla faiz artırıp bilanço daraltıyor.
Neden? Evvel günlük hayatımızdan, daha doğrusu günlük hayatımdan bir örnek vereyim. 14 yaşımdan beri içkiyi bırakmaya çalışıyorum. Şu ana kadar izlediğim metot her gün biraz daha az içmek. Sonunda günde 2 büyük votkadan 1 votkaya indim, lakin hafta sonları hariç, biraz azıp 3er şişe içiyorum Cumartesi Pazar.
Alışkanlığın çeşidi ne olursa olsun, kurtulmanın tek yolu var. “Cold turkey”. Yani, bir sabah alışkanlığı bırakıp, getireceği mahrumiyet acısına katlanmak.
Eğer siyaset faiz %20-25 olarak belirlenirse size olacakları söyleyeyim:
- Yazın seçim harcamaları, TL’nin seçim sonrası bedel kaybı ve harikulâde turist akımının iç talebi körüklemesi ile enflasyon en az %50’ye çıkacak.
- %20-25 faiz ne dışardan sıcak para getirir, ne de vatandaşı dövizden TL’ye dönmeye ikna eder. TCMB rezervleri ekside kalır, Türkiye yaz sonunda tekrar döviz krizi uçurumun eşiğine gelir.
- %25 siyaset faizi kredi kanalını da kapatmaya yetmez. Milletin enflasyonu %50, bankalar tekrar negatif gerçek faizden kredi vermeye zorlanıyor.
- Bu faiz güçlü tüketim malları ve spekülatif konut talebini kesmeye de yetmez.
- Sene sonunda enflasyon biraz düşer, ancak yılbaşında endeksleme huyumuz nedeniyle yeniden tüm vergi, fiyat ve fiyatlara enflasyon kadar artırım gelir.
Şimdi sineması ileri saralım ve Ocak 2024’e kristal küremizdeki imgeye göz atalım: Enflasyon “accık düştü”, TL limoni, her sabah bir arıza çıkar mı diye uyanıyoruz. İş dünyası daima feryat ediyor kredi değerli diye. Vatandaş şikayetçi zira Temmuz’da aldığı artırım tekrar enflasyonla eridi gitti.
Yani, bayağı bir bedel ödedik, lakin enflasyonla gayrette çok az yol katettik.
2024 yılında, muhtemelen seçimlerden sonra, bir defa daha paket açılır, enflasyona karşı yeni önlemler açıklanır. Fakat bunların da yararı olmaz. Ne milletin, ne işdünyasının, ne de siyasetin balyoz tedavisinin getireceği acıya dayanma niyeti yok.
Sonunda Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan masraf, “Ben demiştimciler” grubundan iki sivri zekalı Maliye ve Hazine ve TCMB’nin başına geçer. Faizler tekrar indirilir ve enflasyonla cezai önlemler yoluyla gayrete döneriz. Yani, artırım yapana mahpus, kirayı artırana mahpus, kar edene Rekabet Şurası soruşturması, her nutukta fahiş fiyat uygulayan Yel Değirmenlerine vefat tehditleri.
Ve Türkiye’de hayat sürer masraf. Her gün biraz daha külfetli, her gün biraz daha ürkek, biraz daha yoksul yaşar gideriz işte.
Perşembe ne olacak? Hiç umurumda değil. Zira Gaye Erkan yahut rastgele bir TCMB liderinin siyaset faizini %50’ye yükselteceğine inanmıyorum.
Uzun müddet kış uykusuna yatacağım. Faiz %50 olunca beni uyandırın.
FÖŞ
