Sosyal yardım alan fakir bayanlar, seçim öncesi kendilerine aba altından sopa gösterildiğini tabir ediyor.
Evrensel’de yer alan habere nazaran, Emek Partisi Vilayet Örgütü, İstanbul’un dört bir yanında seçim sürecinde seçmenle yüz yüze geldi ve mahalle çalışmalarında bilhassa bayanlarla sohbet ederken ortaya çıkan gerçeklere dikkat çekti.
Parti, seçmenlerle yaptığı müşahedesi şöyle anlatıyor;
“İkinci cins seçimine yalnızca bir gün kaldı. İstanbul’da seçimin sonuçlarını, halka yansımalarını, insanların nasıl oy kullandıklarını elbette çokça tartışacağız. Lakin evvel Emek Partisi Vilayet Örgütü olarak İstanbul’un dört bir yanında seçim sürecinde yüz yüze geldiğimiz, mahalle çalışmalarımızda gözlemlediğimiz, bilhassa bayanlarla sohbet ederken ortaya çıkan gerçeklere dikkat çekmek gerek.
Erdoğan’a oy verilmediği takdirde bilhassa bayanların nasıl korkutulduklarını somut bir biçimde şahit olduğumuz bu süreç bize yoksulluğu yaratanların bu yoksulluk karşısında sağlamak zorunda oldukları yardımları nasıl bir lütuf ve baskı ögesi haline getirdiğinin tanıklığıdır bu.
Seçimin birinci tipinde işyerlerinde personellere şahsen müdürler, amirler tarafından şöyle tabirler kullanıldığını çokça aktardık: “Eğer oyunuzu iktidar tarafından kullanmazsanız ekonomik gidişat sizi yaşanmaz hale getirir. İstikrarsızlık yaşanır ve bütün bunlardan sonra işinizden olursunuz.”
Bunlar her seçim periyodu yaşansa da bu devir iktidarın en çok kullandığı söylemdi. Bu devam olarak natürel ki her yere yansıdı. Tekrar en çok bayanların korkutulduğu telaffuz de “Terör her tarafa yayılır, sokağa çıkamaz hale gelinir, kaos yaşanır” kelamları idi. Bilhassa bu periyot 4 değerli başlık iktidarın propagandasında öne çıktı: Terör, toplumsal yardımlar, LGBTİ, türban.
‘OY VERDİĞİNİ KANITLAMAZSAN YARDIMIN KESİLİR’
Ülkenin milyonlara varan fakirleri, bilhassa de fakir bayanların yıllardır devlet kapılarını arşınlayarak yardım arayışında olduğunu, sıkıntı bela, bir dünya prosedürle uğraşarak toplumsal yardıma ulaştığını biliyoruz. Pekala bu bayanlar seçim devrinde nasıl bir mecburiyete maruz bırakıldı? Nasıl korkutuldu? Bunu İstanbul’un muhafazakar ve işçi bir mahallesinden gözlemlerimizle anlatacağız. Bayanların itimat korkusu, “Yardımlarım kesilir” korkusunun ağır basması nedeniyle kimlik bilgilerini bâtın tutacağımız bu müşahedede yaşananların münferit olmadığını tespit edecek kadar çok misal örnekle karşılaştığımızı söylemek isterim.
İhbar edilme endişeleri olduğunu söyleyen, inanç sorunları yaşayan bayanlar, burada yıllardır bir dayanışma ağı kurduğumuz merkezlere ekonomik gereksinimlerle ilgili yardım alma talebi ile geliyor. Bu dayanışma ağı epeyce açık konuşmalarına da vesile oluyor. Bayanlarla sohbetlerimizde daha yüklü siyasete rağmen sözlerde şunları duyuyoruz: “Vatan elden gidiyor, memleketi bölmek istiyorlar, teröristler mi bırakılacak.” Hatta AKP iktidarının sıkça kullandığı keskin cümlelere de şahit oluyoruz: “Açlık sorunu mu her şey? Çözeriz, her şey bu mu? Karnımızı bir biçimde doyururuz, lakin ‘teröristler’ bırakılırsa biz ne yaparız, mahallelerde olurlarsa ne yaparız?”
Bunlar bizim buraya daha tertipli bir plan yapmamız gerektiğini bir defa daha ortaya koyuyor ve bir defa sohbet ederek aslında anlatamayacağımızı bildiğimiz bu kaygıları konuşmak üzere sık sık yüz yüze geliyoruz. Engelli çocuğu olan bir bayan arkadaşımız bu süreçte bize epeyce yakın davranıyor. Bize birinci uyarısı “Sakın AKP’ye oy veren bayanları bir ortaya toplayarak konuşmayın. Zira bu bayanlar yıllardır vakıflardan, valilikten, toplumsal hizmetlerden yardım alan kadınlar” oluyor. Kimisinin avantajlı duruma gelmek ve teşkilatla farklı bir bağ kurmak için birbirlerini ihbar edeceği korkusu yaşadığını, bir ortadayken açık konuşamayacaklarını söylüyor.
Elbette bu ikazları dikkate alarak yaklaşık 50-60 başka konuta giriyoruz. Bodrum katlardan, rutubetli, nemli konutlarda, sıhhatsiz şartlarda yaşayan bayanların eşyalarının birçok ya bir yerlerden bağışlanmış, ya çöp kenarlarından alınmış. Devletten toplumsal yardım alan bu bayanlar, seçim sürecinde AKP tarafından isimlerine ve adreslerine ulaşıldığını ve kendilerine aba altından sopa gösterildiğini tez ediyor: “Bizim kaydımız her yerde var. Bize ulaşmak isteyen çok kolay ulaşıyormuş bunu anladık. AKP Bayan Kolları lideri, kapı kapı dolaşarak, hatta kimilerimizi telefonla arayarak, pozisyon isteyerek bir çalışma yürütüyor. Hem oy istemek üzere maddi dayanakta bulunuyor, hem de ‘Yardımın kesilmesini istemiyorsan dediğimiz yere oy vereceksin’ diye iletiler veriyor. Üstüne yetmiyor, birtakım bayanlar oy vermez tahminen diye düşündüğünden, ‘Oyunun fotoğrafını çekip atacaksın’ diyor” diye anlatıyor.
Eğer ki konutta 5-6 oy varsa ve yeni oy kullanacak gençler varsa bilhassa ısrar edildiğini söylüyor. Oyu verdiği katiyetle ispatlanması istenen bayanların aksi takdirde “Sosyal yardımın kesilir” diye tehdit edildiğini söylüyorlar.
Seçim çalışması boyunca “Artık değişsin, yokluk yoksulluk had safhada, bir patates alamıyoruz” diyen bayanların dahi ihbar edildiği ve yardımının kesildiği durumların da olduğunu argüman eden bayanlar ihbar edilen bayanlara, ‘Sosyal yardımı hak etmediğiniz tespit edilerek yardımınız kesildi’ üzere bildiriler geldiğini, bunun da birbirlerine olan inançlarını kırdığını, korktuklarını söylüyorlar: “Biz de korkuyoruz, ben AKP üyesiyim, fakat AKP’ye oy vermiyordum, artık bir de fotoğraf istiyorlar. Yardımım kesilirse engelli çocuğuma bir minimum fiyatla nasıl bakarım?” Ulaşamadığımız bu bildirilere ulaşmaya çalışıyoruz, lakin bayanların epeyce huzursuz ve korktuklarını söyleyebiliriz.
‘ÇOCUĞUN ELİNDEN ALINIR’
Kadınların bu gerçekleri söyleyebilmesi, lakin yıllardır kurulan bir dayanışma ağı ile mümkün olabiliyor. Kurduğumuz bu dayanışma ağları ile ulaştığımız bu bayanlar fakat bu itimadı gördükleri vakit açıklıkla konuşabiliyor.
Mesela bir yerde bir bayana “Sizce ikinci tıp nasıl olur?” diye sorduğumuzda bayan endişeden titriyor, “Bana bunu neden soruyorsunuz? Ben sağcı bir kadınım” diyor. Sonra bu bayanın üç kere yardımının kesildiğini, her keresinde yardım yine bağlansın diye, ‘AKP’ye bağlılığını’ ispat etmesi gerektiğini öğreniyoruz.
Tek adam rejimine ait telaşlarını da daha çok şöyle söz ediyorlar: “Yıllardır yardımlarla yaşıyoruz. Bundan da olursak ne olur?” Ancak daha büyük dertleri da konut adresleri, telefon numaraları, meskende kaç kişi var, kaç çocukları var, ne yaşamışlar, hepsinin bilinmesi… Zira yardımları verirken, her bilgiyi kullanan beşerler var karşılarında. O denli ki çocukları istismara uğrayan, yurtlarda kalan, sonra ailesine dönen çocuklarla ilgili şöyle tehditler aldığını söylüyor bir diğer bayan: “Çocuğunu elinden alırız, sen aslında mimlisin, çocuğun zati istismara uğradı.” Kocasından ayrılan bir öteki bayan ise, nafaka alamayınca çocuğunun açlıktan bayıldığını, komşuların bu durumu şikayet etmesi üzerine toplumsal hizmetlerin çocuğu aldığını lakin daha sonra işe girince, çocuğunu yanına aldığını söyleyerek seçim devri yaşadığı tasasını lisana getiriyor; “Yaşadıklarımı AKP’nin mahalle kolu lideri biliyor. Ve bu bilgiyi bana karşı kullanıyor. Oyunu vermediğin takdirde bu daha makûs olur, bu çocuk da elinden alınır üzere şeyler söylüyor” diyor.
BU KAYGIYI YAŞAMAMAK İÇİN…
Aslında bayanlara seçimlerde yaşanılacak değişikliklerin hayatlarını daha fazla kaos, daha fazla yoksulluk içine düşürüleceğine ait korkutmalarla kendi taraflarında var olma zorunluluğunu dayatıyorlar. Bize kapı açanlarda genel olarak tek adam rejimine dertler, kaygılar ve reaksiyonlar az değil fakat asıl olarak ne olacağının bilinememesi korkusu daha ağır basıyor.
Örneklerin kendisi esasen çok şey anlatıyor. O açıdan uzun kelamlar söylemek yerine şunu tabir etmek isterim. Karşımızda yıllar boyunca mahalle mahalle örgütlenmiş bir teşkilatlanma var. Bunun için devletin bütün imkanlarını kullanan, toplumsal yardımlarla insanları kendine bağlayan, kendileri olmazsa yaşanılmayacağına ait insanları konsolide etmeye çalışan bir iktidar, bir tek adam rejimi karşımızdaki! Korkuyla, kaygıyla, yokluk ve yoksullukla iktidarını pekiştiren bu iktidarın oyunu tutabilmek için mesken konut gezmek zorunda olduğunu unutmayalım. Lütuf değil bir toplumsal devlet gerekliliği olan yardımların iktidar eliyle yoksulluğumuzun istismar edilerek kendi gücünü pekiştirecek bir gereç edilmeyeceği, her an “Yardımlarım kesilir” korkusu yaşamadığımız bir sistemi kurmayı istemenin yanıtını sandıkta ve sonrasındaki örgütlü çabamızda vermeliyiz.
